WODC onderzoek gepubliceerd: Schimmige Scheidslijnen

Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) heeft het onderzoek ‘Schimmige Scheidslijnen’ gepubliceerd. Extremistische en terroristische organisaties weten het online domein steeds meer naar hun hand zetten en optreden hiertegen brengt verschillende uitdagingen met zich mee.

De onderzoekers stellen “De online verspreiding van schadelijke content is niet nieuw, maar de reikwijdte, snelheid en verfijning ervan zijn door technologische innovaties drastisch toegenomen. Jihadistische groeperingen zoals ISIS en Al-Qaida, evenals rechts-extremistische groeperingen in Europa en Noord-Amerika, maken al gebruik van deze technologieën in hun propagandacampagnes. Deze content varieert van openlijk terroristisch materiaal tot zogenoemde ‘borderline’-content – materiaal dat niet duidelijk binnen de wettelijke definities van terroristische of illegale content valt, maar wel een erosief effect heeft op democratische waarden en sociale cohesie. Deze content kan haat aanwakkeren, terroristisch geweld normaliseren en maatschappelijke polarisatie verdiepen. Jongeren, die hun informatie voornamelijk via sociale media verkrijgen, zijn bijzonder kwetsbaar voor online radicalisering.”

Dit WODC onderzoek richt zich op ‘juridische, ethische, en praktische uitdagingen bij het detecteren en modereren van terroristische, extremistische en impliciet extremistische content, met respect voor de vrijheid van meningsuiting’.

Aanpak

De NCTV werkt middels de Versterkte Aanpak Online aan een gecoördineerde aanpak van specifiek online extremisme en terrorisme. Daarin wordt intensief samengewerkt met partners binnen het veiligheidsdomein, maar ook in het jeugddomein en met de online platformen. De bevindingen en aanbevelingen uit dit onderzoek stroken met deze aanpak.

Naast de aanpak van terroristische en illegale content is het ook noodzakelijk om aandacht te hebben voor borderline content, omdat deze content kan bijdragen aan het online radicaliseringsproces en aan de normalisering van extremistisch gedachtegoed. De internetsector vervult hierbij een cruciale rol en het is van groot belang om hierin gezamenlijk te blijven optrekken. Het bewaken van fundamentele rechten, zoals de vrijheid van meningsuiting is hierin essentieel.

Het onderzoek is op verzoek van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) uitgevoerd door het International Centre for Counter-Terrorism (ICCT), in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC).

Meer over dit onderwerp

• Lees hier het WODC-onderzoek en de aanbiedingsbriefPublicatie02-12-2025
• Meer informatie over het WODC-onderzoek

Meer weten?

Tijdens het congres Digitale Veiligheid & Weerbaarheid hoor je alles over hoe je grip krijgt op digitale dreigingen voor overheid, vitale sectoren en samenleving en wissel je hierover samen met experts en vakgenoten kennis en ervaringen uit.
Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
Tijdens de masterclassreeks Zorg & Veiligheid behandelen vakexperts thema’s als zorgmijders, wonen & zorg voor kwetsbare inwoners, agressie, crisismaatregel, huiselijk geweld, radicalisering, verward gedrag, stalking, armoede en informatie-uitwisseling.
Tijdens de opleiding Aanpak overlast in de wijk leer je van praktijkcases over explosies in de wijk, overlastgevende jongeren, statushouders en personen met onbegrepen gedrag.
Tijdens de opleiding Adviseur Zorg en Veiligheid leer je de samenwerking tussen betrokken zorg- en veiligheidspartners organiseren en regisseren.
Tijdens de cursus Aanpak Zorgcriminaliteit & Zorgfraude leer je zorgfraude herkennen, aanpakken en voorkomen.
Tijdens de opleiding Informatiegestuurd adviseren OOV helpt je een goede informatiepositie opbouwen.
Tijdens de cursus Aanpak complexe woonoverlast leer je woongenot terugbrengen en werk je aan een duurzame oplossing voor de overlastgever.
Tijdens de opleiding Aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen leer je om met ketenpartners tot een preventieve integrale aanpak te komen.
Tijdens het congres Jonge aanwas uit de jeugdcriminaliteit hoor je hoe je tot succesvolle samenwerkings- verbanden komt bij de aanpak van jonge aanwas.
Tijdens de opleiding Coördinator Evenementenveiligheid leer je omgaan met risico’s zoals te grote bezoekersstromen, onvoorspelbare weersomstandigheden, excessief drugsgebruik en maatschappelijke onrust.
Tijdens de opleiding Bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Personen met onbegrepen gedrag krijg je praktische handvatten en theoretische kaders om dit gedrag te begrijpen en beïnvloeden.
Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
Ondermijning is niet alleen een veiligheidsprobleem maar ook een sociaal maatschappelijk probleem. Alle antwoorden en actualiteiten tijdens het congres Ondermijning