SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Pesten blijft een probleem binnen het basisonderwijs. 38% van de kinderen ervaart dat ze weleens gepest worden. 67% van deze groep wordt persoonlijk gepest, waarbij het overgrote deel wordt uitgescholden en/of buitengesloten.
De impact van pesten
Het is uiterst belangrijk dat pesten tijdens een vroeg stadium wordt aangepakt, aangezien pesten tijdens de jeugd grote langetermijngevolgen kan hebben op de mentale gezondheid. Volwassenen die tijdens hun jeugd gepest zijn ervaren meer problemen met mentale problemen zoals angststoornissen, depressie en suïcidaliteit vergeleken met volwassenen die niet gepest zijn.
Hoe werkt pesten en waarom wordt er gepest?
Status speelt een belangrijke factor in het begrijpen van de verhoudingen binnen een groep. Kinderen met een hoge status worden meer geaccepteerd, waarbij het niet uitmaakt wat deze kinderen doen. Ze zijn zo in staat om gedragsnormen te stellen binnen een schoolklas, aangezien zij zeer invloedrijk zijn op medeklasgenoten. Een pestkop met een hoge status kan mogelijk een hele klas beïnvloeden en zo pesten acceptabel te maken. Om deze reden zijn veel anti-pestinterventies gericht op het verminderen van de sociale status, echter werken deze interventies niet altijd. De pestkop met een hoge sociale status weet zijn/haar leeftijdsgenoten te overtuigen om zijn status te behouden ondanks het pesten. Kinderen pesten ook andere kinderen om zo hun eigen status te verhogen.
De strategie van de pestkop en hoe ziet een succesvolle interventie er uit?
Pestkoppen pesten makkelijke doelwitten, zoals kinderen die zwakker/kleiner zijn of buiten de groep vallen. Het doel van de pestkop is om een hogere status te krijgen door middel van het pesten van anderen. Huidige interventies zijn vaak gericht op het stoppen van de specifieke pestsituatie, echter kiest de pestkop een nieuw doelwit om opnieuw zijn of haar status te verhogen. In plaats van specifieke pestsituaties op te lossen of bepaalde slachtoffers te helpen, dient de norm van pesten gewijzigd te worden. Een interventie dient pesten onacceptabel te maken in de klas in plaats van een individuele pestsituatie.
Pak pesten aan in jouw klas!
Voorkom, herken en reken af met pestgedrag door middel van de cursus Anti-pestcoördinator. Leer tijdens deze cursus:
- Pestgedrag herkennen
- Een passend pestprotocol voor jouw school opstellen
- De verschillende vormen van pesten
- Hoe jij cyberpesten tegen kunt gaan op jouw school
- Betrokkenheid van ouders vergroten
Ook interessant voor jou:
Met de Verkorte opleiding Gedragsexpert word jij dé Gedragsexpert binnen jou school. Leer:
- Signaleren en herkennen van gedragsproblemen
- De kenmerken van de meest voorkomende stoornissen
- Kennis en vaardigheden in aanpak ordeverstorend gedrag
- Handelingsgericht werken
- Groepsprocessen in de klas ombuigen naar een positief leerklimaat
- Met ouders samenwerken aan gedragsverandering
- Multidisciplinair werken, melden en verwijzen (wat doen we zelf en waar hebben we externen voor nodig?)
Bronnen
- Factsheet over Pesten – Stop Pesten Nu!, 2021
- Lereya, S. T., Copeland, W. E., Costello, E. J., & Wolke, D. (2015). Adult mental health consequences of peer bullying and maltreatment in childhood: two cohorts in two countries.
- van der Ploeg, R., Steglich, C., & Veenstra, R. (2020). The way bullying works: How new ties facilitate the mutual reinforcement of status and bullying in elementary schools
- Salmivalli, C., Lagerspetz, K. Björkqvist, K., Österman, Kaukiainen, A. (1996). Bullying as a group process: Participant roles and their relations to social status within the group
