Waarom Controller Onderwijs zoveel meer is dan alleen de cijfers op orde!?

Esther Spetter RC, docent van de Verkorte opleiding Controller Onderwijs, voorzitter en lid raden van toezicht in het onderwijs, ziet hoe het vak op dit moment sterk in beweging is. In dit interview geeft Esther haar visie.

Wat is op dit moment de grootste uitdaging van de Onderwijs Controller?

Eigenlijk zijn het er twee!

1. Anticiperen op krimp 

Bijna elke controller in het onderwijs heeft te maken met krimp van het aantal leerlingen. En dat is écht een hele uitdaging. Fluctuatie in het aantal leerlingen/studenten heeft direct een impact op de bekostiging. Een Onderwijscontroller moet dus niet alleen de cijfers en de administratie op orde hebben, maar moet ook goed kunnen anticiperen. Als onderwijscontroller moet je instrumenten als een financieel meerjaren-perspectief en scenarioplanning adequaat kunnen toepassen:

• Hoe gaat het leerlingen/studenten-aantal zich ontwikkelen?
• Hoe groot moet je weerstandvermogen zijn?
• Hoe zorg je dat je personeelskosten flexibel genoeg blijven? (de grootste kostenpost!)

2. Een nieuw spelersveld

Naast het nieuwe interne perspectief, moet de blik ook naar buiten. Alle sectoren in onderwijs, van basisschool tot universiteit, krijgen in toenemende mate te maken met stakeholders. Steeds meer partijen (buiten de school) worden medeverantwoordelijk voor onderwijs, soms is er zelfs sprake van medebekostiging. Het wordt dus meer en meer noodzakelijk om stakeholders bij het schoolbeleid te betrekken. In sommige gevallen is er ook een verantwoordings- en informatieplicht. De onderwijscontroller heeft hierin een belangrijke en verantwoordelijke taak.

Controller Onderwijs is een nieuw vak

Deze uitdagingen maken dat de controlfunctie zich razendsnel ontwikkelt van financial controller naar businesscontroller, waarbij de nadruk steeds meer komt te liggen op de niet-financiële informatie. Bovendien moet u niet alleen de cijfers op orde hebben, maar ook strategisch kunnen adviseren aan bestuurders. Daarbij bent u als controller ook de verschaffer van informatie aan toezichthouders en stakeholders over:

• Hebben we onze doelen gerealiseerd?
• Met welke inzet van mensen en middelen hebben we dat bereikt?

Het is de taak van de huidige pro-actieve onderwijscontroller om gegevens te verzamelen, te analyseren en te bewerken tot stuur- en verantwoordingsinformatie. De Controller Onderwijs is dus heel veel meer dan ‘onze financiële man óf vrouw’!