SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Iedere regio, stad of wijk krijgt te maken met vraagstukken omtrent vergrijzing, verduurzaming en woningbouw. Als gemeente moet je inspelen op deze ontwikkelingen. Het gebeurt regelmatig dat beleidsmedewerkers vanachter hun eigen bureau beleid maken, maar hoe mooi is het als bewoners ideeën kunnen delen die aansluiten bij de praktijk? De gebiedsmanager is de verbindende partij tussen bewoners en de gemeente. Mark Verhijde, ondernemer in gebiedsontwikkeling en gebiedsbeheer, vertelt hoe je deze rol optimaal invult.
Beleid op maat voor de bewoners
Mark: “Gemeenten houden zich bezig met regelgeving dat in lokaal beleid gegoten moet worden. Uiteindelijk komt het neer op werken voor de samenleving en onvermijdelijk kom je dan terecht in een wijk of buurt waar je te maken krijgt met de mensen die daar verblijven, wonen of werken. Hier ontstaat de verwarring en mismatches, want het maatwerk dat op straat nodig is, kun je niet in beleid vormgeven. Daarom is het zo belangrijk om de stem van de wijk mee te nemen in het beleid. En niet alleen omdat hier goede ideeën ontstaan over bijvoorbeeld vergroening of verduurzaming, maar ook om zo begrip en maatschappelijk draagvlak voor gemeentelijke beslissingen te vergroten”.
Interne en externe ideeën samenbrengen en versterken
“Het gaat om de binnenwereld van de gemeente een passende vertaling geven naar de samenleving in de buitenwereld én uit de buitenwereld input ophalen. Bijvoorbeeld, als je werkt bij de afdeling verkeer van de gemeente, weet je alles van het gedrag van automobilisten en hoe hoog de stoep moet zijn. Maar pas als je ook de input van bewoners krijgt, ontwikkel je een echte integrale blik. Je leert je er daadwerkelijk speelt en dat kun je meenemen in de besluitvorming. Dit verliezen we makkelijk uit het oog, waardoor de gemeente tegenover bewoners en ondernemers kan komen te staan. We noemen dit het krachtenspel en het levert vaak alleen verliezers op. Het is de taak van de gebiedsmanager om het krachtenspel om te zetten naar een vitaal samenspel, waarbij je elkaar kunt helpen en elkaars ideeën kan verbeteren”, zegt Mark.
Hoe kan een gebiedsmanager bijdragen?
“Collega Han van Geel, wijkregisseur in gemeente Zutphen, kreeg te maken met een bewonersinitiatief dat zich bezighoudt met energie en warmte genaamd ZutphenEnergie. Zij hebben met behulp van de wijkregisseurs verbinding gemaakt met de gemeente om zo bewoners te helpen, die te maken hebben met energiearmoede, hun energierekening niet konden betalen of hun huis niet konden verduurzamen. Het is de wijkregisseur die precies de goede partijen aan elkaar kon koppelen”, licht Mark toe.
Ontwikkelingen in de gemeente
“De komende jaren gaat er veel veranderen voor gemeenten, bijvoorbeeld omtrent de woningmarkt. Er ligt een zogenaamde groeiopgave, er moeten veel woningen bijkomen. Woningcorporaties zijn een vanzelfsprekende partner bij de groeiopgave, maar hebben veel meer te bieden. Medewerkers bij woningcorporaties hebben veel individuele contacten met huurders, terwijl gemeenten meestal op zoek zijn naar groepen die de bewoners vertegenwoordigen. Zowel woningcorporaties als gemeenten hebben zo hun eigen expertise als het gaat om het betrekken van de samenleving, wat samen komt in wijk- en gebiedsmanagement. Zij kunnen elkaar heel erg goed gebruiken, ze moeten elkaar alleen weten te vinden”, aldus Mark.
Externe en interne participatie bevorderen
Mark: “Je hebt altijd bewoners die zeggen dat ze geen zin of tijd hebben om te participeren. Je kunt niet aan deze mensen gaan trekken, maar je kan manieren bedenken om hen toch te betrekken. Een online enquête of digitaal platform bijvoorbeeld, waar ze in hun eigen tijd bij kunnen. Daarnaast is de interne participatie interessant, hoe kun je collega’s enthousiasmeren om te luisteren naar bewoners, zonder hen af te vallen? Een van de dingen die je als gebiedsmanager moet leren, is objectief en met je hart luisteren. Dan krijg je vanzelf zicht op mogelijke verbindingen tussen mensen die je kunt maken”.
De vier aandachtspunten van een wijk- en gebiedsmanager
“Ik spreek tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager van SBO mensen uit allerlei regio’s, van de grote stad met de verantwoordelijkheid over een wijk met veel veiligheidsproblematiek tot de kleinste dorpen. En waar de inhoud van hun werk, de schaalgrootte van hun gebied en hun organisatie compleet kan verschillen, werken zij feitelijk op dezelfde manier. De modules van de SBO opleiding sluit hier direct op aan, opgedeeld in een matrix van vier expertisevelden”. Mark somt op:
- Relaties, hierin zit echt luisteren, verbindingen maken en het inzetten van bepaalde soft skills.
- Participatie, met kennis van impact en doelgroepen, participatietools, en planmatig werken aan het betrekken van bewoners
- Gebied, onafhankelijk van de regio waarin je werkt, ben je bezig met informatie over het gebied te verzamelen, analyseren wat er gebeurt, wat urgent is en welke interventies mogelijk zijn
- Regie en sturing, met inzicht in krachtenveld en belangen van stakeholders, en hoe je de gezamenlijk opgave van het gebied verder brengt
“Binnen deze vier expertisevelden kan iedere specifieke uitdaging uit jouw werkveld ingebracht worden. Je krijgt hierbij tools aangereikt, maar het belangrijkste is het besef dat het om jou draait. Deelnemers weten hierdoor wat het van ze vraagt om een wijk- en gebiedsmanager te zijn of beter te worden in deze rol”, sluit Mark af.
Ga aan de slag met thema’s in jouw gemeente
Wil jij samen met collega’s aan de slag met vraagstukken als vergrijzing, verduurzaming of woningbouw en wil je leren hoe je hierbij effectief bewoners betrekt? Bespreek dan de mogelijkheden van een Incompany-traject Wijk- en gebiedsmanager met ons. Jullie uitdagingen staan hierbij centraal en je gaat samen met collega’s op zoek naar passende oplossingen. Hierbij blijft de kennis langer behouden in jullie organisatie. Wil je meer weten over het programma van deze specifieke opleiding? Vraag de brochure aan!
