Subsidies: wie niet waagt wie niet wint!

Succes met subsidies hangt sterk af van de kennis en het initiatief van de aanvragers – wie geen projecten ontwikkelt en subsidieaanvragen indient krijgt geen geld. En verder wordt duidelijk dat je natuurlijk wel aanvragen moet indienen die goed aansluiten bij de doelen van de subsidieverstrekkers en dat je je moet voorbereiden op allerlei uitvoeringsregels. 

In het begin van mijn werk als subsidieadviseur was ik betrokken bij een onderzoek naar het succes dat enkele gemeenten hadden met het aanvragen van EU-subsidies. Het onderzoek had betrekking op de periode 1997-1999. Ik was verbaasd dat een relatief kleine gemeente 205 gulden per inwoner binnenhaalde en een andere, veel grotere gemeente niet verder kwam dan circa 75 gulden per inwoner. Tussen deze uitersten bevonden zich drie andere gemeenten van wisselende omvang. Het belangrijkste verschil tussen de gemeenten? Dat kwam eigenlijk neer op de aandacht en energie die de gemeenten hadden besteed aan het opsporen en verwerven en het ontwikkelen van de juiste vakkennis.

Ruim 20 jaar later lijkt de wereld nog steeds hetzelfde in elkaar te zitten – wie niet waagt, wie niet wint. De NOS onderzocht hoeveel euro subsidie per inwoner werd binnengehaald door bedrijven, onderzoek- en onderwijsinstellingen en overheden uit de EU-fondsen in de periode 2014-2020. Een paar voorbeelden: Oldambt doet het met € 513 per inwoner goed, het nabijgelegen Appingedam doet het met € 24 per inwoner een stuk minder. Dezelfde verschillen zie je ook  tussen Heerlen met € 606 per inwoner en het nabijgelegen Sittard-Geleen met € 274. Beide zitten overigens wel ruim boven het Nederlandse gemiddelde van € 60 subsidie per inwoner. Een deel van de verschillen wordt verklaard door de aanwezigheid van universiteiten en onderzoeksinstellingen die Europese onderzoeks­subsidies aanvragen (steden met universiteiten en hogescholen doen het goed, en ook plaatsen zoals b.v. De Bilt waar o.a. het RIVM en het KNMI zijn gevestigd) en het lijkt te helpen als je dichtbij een landsgrens bent (waar speciale subsidies zijn voor samenwerken over de grens). In het NOS artikel ‘Groningers profiteren het meest van Europese subsidies, Friezen het minst’ wordt dit uitgelegd. Maar het verschil tussen Oldambt en Appingedam of tussen Heerlen en Sittard-Geleen kan ik niet goed anders verklaren dan met verschil in aandacht, kennis en beheersing van de subsidieregels.

En natuurlijk moet je wel de regels beheersen – die zijn niet altijd even gemakkelijk – en hierover hoor je een hoop gemopper. Dat is het onderwerp van het NRC-artikel ‘Wilt u EU miljoenen? Vul dan deze honderd formulieren in’. De NRC legt duidelijk uit hoe de Europese EFRO-subsidie (een van de vele subsidies) wordt besteed en het geeft een inkijkje in de spelregels die daarbij horen. De conclusie: ‘Ook de meeste mopperaars vinden niet dat Nederland uit het subsidiestelsel zou moeten stappen. Misschien heeft het niet zoveel maatschappelijk nut als je zou willen, maar als de regels worden aangepast, of economische omstandigheden veranderen, verandert dat misschien’.

In de SBO cursus Effectief Subsidies Verwerven leer je precies over deze onderwerpen: hoe ontwikkel je kansrijke aanvragen? Hoe voer je een gesubsidieerd project uit volgens de spelregels? En dat niet allen voor Europese subsidies. Ook gemeentelijke, provinciale en nationale subsidies komen aan de orde. Een team van meer dan 10 specialisten neemt je in 5 dagen mee!