Duurzame deelmobiliteit als oplossing voor een bereikbare en leefbare binnenstad

Deelmobiliteit is een belangrijke oplossing voor het mobiliteitsprobleem in steden, om zodoende het centrum bereikbaar en leefbaar te houden. Jaron Borensztajn heeft hiervoor Cargoroo in het leven geroepen: een aanbieder van de deelbakfiets. Een goede optie voor deelmobiliteit in het centrum van Amsterdam en andere steden. Waarom vereisen dit soort oplossingen investeringen van gemeenten, en waarom blijft dit vaak achter?

Deelmobiliteit in de bakfiets

Jaron: “Cargoroo is een aantal jaar actief geweest als aanbieder van deelbakfietsen in Amsterdam en andere steden in Nederland, België en Duitsland. Allereerst analyseerden wij de buurten op bevolkingsdichtheid en autogebruik. Als je bijvoorbeeld kijkt naar De Pijp, daar heeft 60% van de huishoudens geen auto en zijn dus afhankelijk van andere oplossingen als je met de kinderen of met spullen op pad wil. Uiteindelijk zijn we gaan uitbreiden, naar meerdere wijken, met 110 bakfietsen in totaal. Andere steden informeerden ook naar onze diensten, maar om te starten in een nieuwe stad is een grote investering nodig. Als dat uitblijft, is uitbreiden niet mogelijk, zelfs als de vraag geen probleem is. De beperkte investeringsbereidheid en een foutgelopen aanbestedingsprocedure betekenden uiteindelijk het faillissement van Cargoroo”.

Bakfietsen in het centrum

“De paar jaar dat we dit gedaan hebben, heeft het succes bewezen. Op een mooie dag waren onze bakfietsen uitverkocht, omdat mensen het gebruikten als vervanging van de auto. Pakketten halen, boodschappen doen en naar de sportclub, allemaal met de bakfiets in plaats van de auto. Het was dus een duidelijke oplossing voor een deel van het mobiliteitsprobleem, maar dat vraagt om een investering van de gemeente. Amsterdam heeft ruim 200.000 auto’s in de stad, dat vang je niet op met 200 bakfietsen. De gemeente zou dit soort initiatieven moeten stimuleren”, begint Jaron.

Stimuleren van deelmobiliteit

“Ik vind dat je als gemeente deelmobiliteit, en zeker duurzame deelmobiliteit zoals bakfietsen, moet beschermen als het openbaar vervoer. Het OV kost miljarden, en als je dat aanvult met deelmobiliteit, kun je voor relatief weinig geld een additionele doelgroep bedienen. In het geval van bakfietsen zijn dat gezinnen met kinderen en kleine ondernemers: je laadt de bak vol met voetbaltassen of hockeysticks en je fietst zo van deur tot deur naar de sportclub. Het OV is dan niet handig. Dat geldt ook voor boodschappen doen in het centrum. Dat is lastig met de auto, en met de fiets ben je beperkt in wat je mee kan nemen. Een bakfiets is de ideale oplossing, en maakt je minder afhankelijk van het OV als je de ambitie hebt om een autovrij centrum te realiseren”, zegt Jaron.

Alternatief voor een autovrije stad

Jaron: “Je voorziet heel Amsterdam van bakfietsen voor een paar miljoen. Dat is relatief weinig geld als je het vergelijkt met investeringen in het OV, maar dankzij de Nederlandse cultuur is de politiek terughoudend om te investeren in fietsoplossingen. We zien onszelf als een fietsland dat al ver voorop loopt, waardoor het lijkt alsof er niet geïnvesteerd hoeft te worden in fietsen. Terwijl in landen als Duitsland, Frankrijk of Italië wel geïnvesteerd wordt, omdat zij vinden dat inwoners nog meer moeten fietsen. Het is ons gedachtegoed dat de markt het maar moet oplossen als er voldoende vraag is, maar bij de rest van het OV lost de markt het ook niet op. En zeker als je duurzame deelmobiliteit en autovrije steden wil stimuleren, vraagt dat een investering van de overheid. Dat gebeurt in Nederland nog erg weinig, en zeker in kleinere steden is de markt niet in staat om het mobiliteitsprobleem op te lossen”.

Andere keuzes in de deelmobiliteit

“Gemeentes focussen op deelauto’s. Dat is prima, want uiteraard is het beter dan een privéauto in het kader van ruimtegebruik en duurzaamheid, maar uiteindelijk wil je het liefst geen auto’s meer waar dat niet nodig is. Als je wil dat mensen minder in de auto zitten, is de oplossing om ervoor te zorgen dat ze meer op de (bak)fiets zitten. Deelauto’s lossen het ruimteprobleem niet direct op”, aldus Jaron.

Leren van andere steden

“We denken in Nederland altijd dat we een fietswalhalla zijn en dat we niet veel hoeven te doen om in fietsen te investeren, maar dat is een denkfout. Parijs bijvoorbeeld heeft de afgelopen jaren honderden miljoenen geïnvesteerd in hun fietsinfrastructuur en deelfietsen, waardoor het echt een fietsstad is geworden en er hele wijken zijn afgesloten voor auto’s. De leefbaarheid in de stad is daardoor enorm toegenomen, vooral omdat de luchtkwaliteit een stuk beter wordt”, sluit Jaron af.

Draag bij aan een duurzame toekomst

De leefbaarheid en bereikbaarheid van steden blijft een aandachtspunt. Hiervoor zijn andere keuzes nodig, zodat we minder afhankelijk worden van traditionele vormen van mobiliteit. Wil jij meedenken aan een integrale aanpak om steden en regio’s bereikbaar en leefbaar te houden? Kom dan naar het Mobility Congres op 28 mei 2025. Wil je meer weten? Bekijk dan het programma!