10 Trends in openbare orde en veiligheid 2022

2021 is bijna afgelopen en dat is een mooi moment om te kijken naar de laatste ontwikkelingen binnen het vakgebied openbare orde en veiligheid. In deze blog delen we 10 vormen van criminaliteit waar onze veiligheidspartners op dit moment mee te maken hebben.

1. Ondermijning

In de meeste veiligheidsplannen staat de aanpak van ondermijning met stip op 1. En dat is niet zo gek want georganiseerde criminaliteit en ondermijning wordt alleen maar groter. Nederland wordt op dit moment zelfs een Narcostaat genoemd.

Maar de georganiseerde criminaliteit staat steeds meer tegenover een georganiseerde overheid. Het wetsvoorstel Strafrechtelijke aanpak ondermijnende criminaliteit van minister Grapperhaus treedt waarschijnlijk per 1 januari 2022 in werking. Hierdoor kunnen partners in de strafrechtketen de nodige maatregelen nemen om de nieuwe instrumenten toe te passen in de strijd tegen ondermijnende criminaliteit.

2. Woonoverlast

Tijdens de coronacrisis is woonoverlast in Nederland toegenomen en is buurtbemiddeling alleen maar moeilijker geworden. Geluidsoverlast, vervuilde woningen, verloederde of vervallen panden en overlast door drugshandel bedreigen het woongenot en vergroten het gevoel van onveiligheid.

Veel gemeenten pakken, samen met ketenpartners zoals Woningcorporaties en politie, de overlastgevers aan. Sommigen gaan zelfs een stapje verder en besteden ook aandacht aan de mensen die er last van hebben onder het mom van ‘je zou er maar naast wonen’.

3. Polarisatie

We hebben steeds vaker te maken met extremen en conflicten tussen burgers onderling, zoals de discussie rondom coronamaatregelen, zwartepietendiscussie, extreemrechts, spanning over de komst van vluchtelingen, boerenprotest of klimaatactivisme. Deze verharding kan escaleren en uiteindelijk leiden tot vijandschap.

Experts noemen niet alleen corona een pandemie maar de polarisatie wordt ook steeds meer als pandemie gezien. In de landelijke politiek zijn ze bezorgt dat de tweedeling in de maatschappij erger wordt en mensen nog meer tegenover elkaar komen te staan.

4. Mensenhandel

Het aantal geregistreerde slachtoffers van mensenhandel groeit jaarlijks. Het daadwerkelijke aantal slachtoffers ligt nog vele malen hoger. Het grootste deel van mensenhandel is niet in beeld omdat de pakkans klein is en slachtoffers zich vaak niet melden. Mensenhandel uit zich in tal van vormen en kan gaan om seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting of criminele uitbuiting.

5. Overlast in de openbare ruimte

Overlast in de openbare ruimte is een veiligheidsprobleem dat niet nieuw is. Van oudsher zijn veiligheidspartners bezig om dit aan te pakken. We zien echter een toename van overlast en geweld door o.a. alcohol- en drugsgebruik, (hang)jongeren en verwarde personen. Dit vindt vaak plaats bij evenementen, in horeca, in winkelcentra en in diverse (achterstands)wijken. Deze overlast zorgt voor een gevoel van onveiligheid bij omwonenden.

6. Maatschappelijke onrust

Discussies verharden en tegenstellingen worden in de media uitvergroot. Denk hierbij aan actiegroepen zoals viruswaarheid, vluchtelingenproblematiek en rellende jongeren, maar ook bedreigingen van personen met een publieke taak. Het is belangrijk dat deze verharding de maatschappij niet ontwricht en de openbare orde niet bedreigd wordt.

De VNG publiceerde onlangs dat zij een toename van maatschappelijke onrust en het ongenoegen in gemeenten zien. Zij vragen het ministerie van Justitie en Veiligheid om jaarlijks 5,8 miljoen euro vrij te maken voor de aanpak hiervan.

7. High impact crime

High Impact Crime krijgt de laatste jaren steeds minder aandacht doordat veel organisaties de focus hebben op bijvoorbeeld ondermijning en cybercrime. Maar het blijft een belangrijk thema omdat het zo’n grote en soms blijvende impact heeft op de slachtoffers, hun directe omgeving en het veiligheidsgevoel in de maatschappij. Overvallen, straatroven, excessief geweld en woninginbraken zijn voorbeelden van High ImpactCrime.

Er is al veel bekend over aanpakken die wel en niet werken bij High Impact Crime. Deze kennis en ervaring wordt steeds meer uitgewisseld tussen verschillende veiligheidspartners.

8. Cybercrime

Cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit neemt door de digitalisering van onze samenleving toe. Het aantal cybercrime incidenten heeft het aantal geregistreerde woninginbraken overstijgt. Dit is mede te wijten aan de COVID-19 pandemie en versnelde digitalisering.

Het is dan ook van essentieel belang om de samenleving weerbaar te maken. Minister Grapperhaus heeft al veel ingezet om de cyberweerbaarheid te vergroten. Met name gemeenten richten zich steeds meer op ondernemers, ouderen, laaggeletterden en jongeren om hen weerbaar te maken tegen cybercriminaliteit.

9. Milieucriminaliteit

Het aantal dumpingen van drugsafval is in eerste helft van 2021 met 64 procent gestegen. De productie van verboden gevaarlijke stoffen en het illegaal lozen van (drugs)afval zijn voorbeelden van milieucriminaliteit die zich kunnen voordoen. De effecten van milieucriminaliteit zijn niet altijd direct zichtbaar maar zorgen voor grote milieu- en economische schade.

10. Omgaan met (nieuwe) crises en rampen

Het afgelopen jaar is gebleken dat een crisis of ramp zich elk moment kan voordoen. Denk maar aan de overstroming in Limburg en de coronapandemie. De overstromingen in Limburg en Noord-Brabant van afgelopen zomer hebben naar verwachting 250 miljoen euro aan verzekerde schade veroorzaakt. Door de klimaatverandering is de kans op een dergelijke ramp alleen maar groter.

Meer weten over (een van deze) thema’s?

Masterclasstour Openbare Orde & Veiligheid 2022
Met deze masterclasses bespaar je tijd én focus je op de uitdagingen in jouw praktijk.

Kies uit deze 10 specifieke veiligheidsthema’s:

• Aanpak woonoverlast
• Polarisatie & radicalisering
• Mensenhandel
• Huisvesting en integratie van arbeidsmigranten
• Overlast in de openbare ruimte bestrijden
• Omgaan met maatschappelijke onrust
• Crisisbeheersing en rampenbestrijding
• High impact crime
• Weerbaar tegen cybercrime
• Milieucriminaliteit.

Wat maakt deze masterclasses uniek?

• In slechts één dag volledig op de hoogte van een thema naar keuze
• Praktijkgericht door sprekers uit het werkveld
• Wissel kennis en ervaring uit met partners die ook met jouw thema bezig zijn
• Bouw je eigen programma en kies alleen de thema’s die passen bij jouw uitdagingen
• Neem meerdere masterclasses af of schrijf je in met meerdere collega’s en ontvang een aantrekkelijke korting

Meer informatie >> Bekijk alle masterclasses >> Download brochure >>