SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
De gruwelijke aanslagen op twee moskeeën in Nieuw-Zeeland passen in het beeld dat de Nederlandse Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) al enige tijd schetst. De ernst en omvang van geweld door kleine extreemrechtse groepen of individuen in Westerse landen neemt toe, ook in Europa.
Kleinschalige professionele cellen en eenlingen oefenen steeds vaker ernstig geweld uit in verschillende Europese landen, aldus het NCTV in haar dreigingsbeeld Terrorisme. Doelwitten zijn moslims, linkse tegenstanders en politici. Bij de aanslag in Nieuw-Zeeland liep de dader naar twee moskeeën en maakte daarbij 50 dodelijke slachtoffers.
Opleving extreem rechts
Vorig jaar werd in Nederland nog een man uit Zutphen, met een extreem-rechtse achtergrond, tot bijna 36 maanden cel veroordeeld voor het voorbereiden van een aanslag. Hij had moslims en ‘linkse kopstukken’ willen doden. In de VS is het ook al daadwerkelijk tot een aanslag gekomen: in oktober schoot een man elf mensen dood in een extreem-rechtse en anti-semitische aanslag op een Joodse synagoge in Pittsburgh.
Lone actors
De opleving van rechts-extremisme in Nederland uit zich vooralsnog niet in het plegen van geweld, maar in een steeds agressiever en opruiender internetdiscours, aldus het NCTV. Maar de dienst waarschuwt wel voor de impact van het gepolariseerde maatschappelijke debat op ‘lone actors’.
Rechts extremisme
De aanslagpleger in Nieuw-Zeeland, de Australiër Brenton Tarrant, publiceerde een pamflet op internet met de naam ‘De Grote Vervanging’, dat refereert aan een extreem-rechtse samenzweringstheorie waarin wordt gevreesd dat de ‘blanke’ Europese bevolking door migratie wordt vervangen door moslims. Het vertoont gelijkenissen met een manifest dat Anders Breivik in 2011 schreef zette. Die Noorse rechts-extremist schoot daarna 77 jonge socialisten dood die op zomerkamp waren. Tarrant noemt Breivik ook als ‘echte inspiratie’.
Aanslag in Nieuw-Zeeland
De Australiër streamde de aanslag op facebook. Hij draaide daar verschillende soorten muziek onder, onder meer een militaire mars. Een ander nummer zou een lofzang op de voormalige Servische leider en veroordeelde oorlogsmisdadiger Radovan Karadzic zijn. In zijn wagen lagen meerdere geweren, op het geweer dat hij gebruikte stonden meerdere teksten waaronder ‘kebab remover’, waarin kebab een denigrerende opmerking voor moslims is. Op de magazijnen die hij gebruikte stonden onder meer de namen van Luca Trani en Alexandre Bissonnette, een Italiaan en een Canadees die eerder aanslagen pleegden op migranten (Trani) en een moskee (Bissonnette). In zijn manifest noemt hij zichzelf een ‘eco-fascist’ en een ‘wettige, geüniformeerde strijder’, zijn daad ziet hij als een ‘partisanen daad tegen een bezettingsmacht’.
Meer weten?
- Op het congres Radicalisering en terrorisme leert u hoe u misstanden veroorzaakt door (ideologische) radicaliserende groeperingen voorkomt.
- Op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme leert u hoe u samen met uw zorg- en veiligheidspartners komt tot een pakket van maatregelen om radicalisering waar mogelijk te voorkomen en terrorisme waar nodig te bestrijden.
- Op de cursus Predictive profiling leert u hoe u afwijkend gedrag signaleert en dreigingen in de omgeving voorkomt.
- Op de cursus Waarheidsvinding leert u hoe u door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.
- Op de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen leert u hoe u informatie verzamelt, analyseert en uitwisselt in samenwerking met uw veiligheidspartners.
