Advies aan burgemeesters over omgang met aanslagen

Terrorisme is op dit moment in Europa – en dus ook in Nederland – een verschijnsel waar we rekening mee moeten houden. Juist ook lokale bestuurders kunnen leren van aanslagen die hebben plaatsgevonden. Marnix Eysink Smeets, lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid bij de Hogeschool Inholland en docent op de cursus Omgang met maatschappelijke onrust en Menno van Duin, lector Crisisbeheersing bij het Instituut Fysieke Veiligheid en spreker op het congres Radicalisering & Terrorisme, schreven daarom de handreiking ‘Veerkrachtig omgaan met aanslagen: een advies voor bestuurders’.

Het terrorismebeleid was tot nu toe vrijwel geheel gericht op het voorkomen van aanslagen. Wat je kunt doen om de schade te beperken als zich tóch een aanslag voordoet, bleef grotendeels buiten beeld, zowel in het beleid als de wetenschap. Dat terwijl lokale bestuurders de impact van een terroristische aanslag in hun gemeente kunnen beperken. Dat concluderen Menno van Duin en Marnix Eysink Smeets op basis van hun wetenschappelijke inzichten en analyse van internationaal onderzoek naar de impact van diverse aanslagen.

Richten op de gevolgen

In hun handreiking geven Menno van Duin en Marnix Eysink Smeets lokale bestuurders inzicht in de maatschappelijke effecten van een terreuraanslag en concrete handelingsperspectieven om de nadelige gevolgen ervan tegen te gaan. Marnix Eysink Smeets: “Momenteel zijn de inspanningen vooral gericht op het voorkomen van een aanslag. Dat is natuurlijk zinvol, maar de praktijk leert dat er desondanks toch zo nu en dan een aanslag lukt. Het is daarom zaak ook aandacht te geven aan het voorkomen van de impact van aanslagen.”

Eigen verantwoordelijkheid lokale bestuurder

De lokale bestuurder speelt een essentiële rol in de maatschappelijke effecten die kunnen na-ijlen, zoals hate crimes, het aantasten van het welzijn van bevolkingsgroepen en economische gevolgen voor plaatsen met een belangrijke toeristenindustrie. “Vaak wordt gedacht dat bij een aanslag alle verantwoordelijkheid bij de minister van Veiligheid en Justitie ligt. Maar burgemeesters hebben in zo’n geval zeker hun eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden”, zegt Menno van Duin.

Meer weten?

• Op het congres Radicalisering en terrorisme leert u hoe u misstanden veroorzaakt door (ideologische) radicaliserende groeperingen voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme leert u hoe u samen met uw zorg- en veiligheidspartners komt tot een pakket van maatregelen om radicalisering waar mogelijk te voorkomen en terrorisme waar nodig te bestrijden.
• Op de cursus Omgang met maatschappelijke onrust leert u hoe u maatschappelijke ontwrichting en spanningen in de samenleving voorkomt veroorzaakt door terroristische dreiging.
• Op de cursus Openbare Orde, Rampen en Noodbevoegdheden leert u wat de bevoegdheden en taken zijn van de burgemeester bij de openbare orde handhaving.
• Op de cursus Crisismanagement in de praktijk leert u hoe u zich voorbereidt op een mogelijke crisis of ramp die zich in uw gemeente kan voordoen.