Drie voorbeelden van smart borders

De Europese methode over de vluchtelingenproblematiek laat te wensen, aldus Prof. Dr. Henk van Houtum. Smart borders zouden uiteindelijk uitkomst kunnen bieden. Maar wat doet Europa nu als het gaat om smart borders? En is dit innovatief?

Bram de Bruijn, management consultant bij Solid Projects en docent bij het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid.

Voorbeeld 1: EES-systeem is technisch zeer innovatief

Het Entry/Exit-Systeem (EES) van de Europese Commissie is ambitieus en groots. Dit zijn ‘slimme grenzen’ waarbij elke niet-Europese bezoeker een gelaatsscan en tien vingerafdrukken afdraagt. Bij het vertrek of het verstrijken van de visumperiode gaat er direct een signaal naar de Europese Grensbewaking. Wat er gebeurt er wanneer het signaal afgaat? Dat is nog onduidelijk. Maar dit is al een enorme vooruitgang ten opzichte van de papieren paspoorten. Is dit systeem ook in de praktijk haalbaar? De meeste vluchtelingen melden zich niet netjes aan de poort om vingerafdrukken af te geven.

Frontex

De kosten voor dit project zijn geraamd op 1.1 miljard euro. Maar de fysieke grenzen zijn nog niet bewaakt. In deze zomer wordt waarschijnlijk een nieuwe Europese grens en kustwacht geïnstalleerd – deze vervanger van Frontex – kent ongeveer dezelfde kosten als het EES-systeem én meer bevoegdheden dan de huidige organisatie. Al met al een huzarenstuk en technisch zeer innovatief.

Voorbeeld 2: De Mexicaans-Amerikaanse grens is de duurste grens

Hoe pakken de Amerikanen het aan? De VS hebben een systeem waarbij drones, mensen, hekwerken en zelfs een landvrije zone ervoor zorgen dat de Mexicaans-Amerikaanse grens de duurste grens ter wereld is geworden. Jaarlijks kost deze landscheiding miljarden dollars.

Effectief

Ook vallen er duizenden doden in de droge woestijn waar de grens doorheen loopt. De laatste twee jaar is er wel een afname gezien in het aantal illegale grensovertochten (!). Misschien niet de meest innovatieve, humane of efficiënte aanpak maar, effectief is deze zeker. Wellicht dat Europa hier dan toch wat van kan leren?

Voorbeeld 3: De ‘oranje slang’ moet smokkelaars tegenhouden

Dan wil ik ook nog even kijken bij de Aziaten. De grens tussen India en Pakistan is al jaren twistpunt tussen de twee nucleaire machten. Dit is een bijzondere grens; overdag is het op veel plaatsen een toeristische attractie met veel ceremonieën en kleuren.

Felle lampen

Maar in de nacht gaan de felle lampen aan. Het licht is zelfs in het International Space Station te zien. Hier komt de naam ‘de oranje slang’ ook vandaan. Het licht dient smokkelaars tegen te houden. ‘S-nachts mag je binnen enkele kilometers niet bij de grens aanwezig zijn. Helaas is ook deze grens elk jaar weer de oorzaak van duizenden doden.

Soms is innoveren gewoon beginnen

Al met al is het ambitieuze initiatief van de Europeanen helemaal nog niet zo gek om tot een controleerbare maar humane ‘slimme grens’ te komen. De essentie van innovatie is dan ook dat je soms ergens moet beginnen zonder precies te weten wat de exacte opbrengsten zullen zijn.

Meer weten over innovaties in het veiligheidsdomein?

Blijf via het opleidingsaanbod op veiligheid van het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid op de hoogte van de laatste trends en ontwikkelingen.