Gemeente Utrecht speelt grote rol bij de aanpak van criminaliteit in de stad en de regio

Op 18 september opent burgemeester Sharon Dijksma als official host de 9e editie van het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit. Voorafgaand aan dit congres vertelt ze in dit artikel alvast meer over de aanpak in Utrecht.

Met welke ondermijningsproblematiek heeft Utrecht te maken?

Utrecht speelt een centrale rol in de (inter)nationale cocaïnehandel. De ontwrichtende effecten van drugscriminaliteit worden steeds meer zichtbaar in onze wijken en buurt. Zo hebben we te maken met drugshandel op straat, woningen die gebruikt worden als ‘stash’ plaats voor drugs, intimidaties, beschietingen van panden en regelmatig zijn er explosies, soms ook op klaarlichte dag.

Deze schaduwkant van onze stad heeft een aanzuigende werking op kwetsbare jongeren, zij worden op jonge leeftijd de criminaliteit in geronseld. Ook gaan er enorme illegale geldstromen om in dit circuit. Al deze dingen tasten de veiligheid van onze stad aan. Het is daarom essentieel dat we onze weerbaarheid vergroten en optreden tegen de ontwrichtende effecten van drugscriminaliteit.

Welke ontwrichtende effecten heeft dit op de stad?

We zien al dat geweld niet wordt geschuwd, maar ook de minder zichtbare effecten van ontwrichting, zoals het investeren van crimineel verkregen geld in bedrijven of vastgoed, zijn aanwezig in Utrecht.

Ook worden andere misdrijven gepleegd waarvan de opbrengst soms ook wordt gebruikt om zich in te kopen in de drugshandel. Het plegen van plofkraken is hier een voorbeeld van. Plofkrakers worden in Utrecht ‘opgeleid’ en plegen de plofkraken vaak in Duitsland. Dit niet alleen levensgevaarlijk voor de omgeving, maar ook voor de daders zelf.

Hoe werken veiligheidspartners in Utrecht integraal samen om ondermijning tegen te gaan?

We werken langs twee pijlers: het doorbreken van criminele carrières en het doorbreken van criminele geldstromen. Grenzen stellen en perspectief bieden gaan hand in hand. We werken daarbij samen onder regie van de burgemeester met een scala aan partners – niet alleen met de politie, het OM en andere veiligheidspartners, maar ook met zorgpartners, organisaties werkzaam in het sociale domein en private partijen zoals banken. Met o.a. prof. dr. Pieter Tops ben ik van mening dat ondermijning ook een sociaal probleem is en daarmee dus niet een aanpak van alleen de burgemeester maar van het hele college. Iedere partij heeft vanuit eigen taak en informatie een beeld bij de ‘keten van criminaliteit’ in Utrecht, en daarom een deeltje van de puzzel te leggen in de aanpak van het probleem.

Wat zijn succesfactoren in deze aanpak?

Met veel verschillende partners zetten we veel in op extra uitvoeringskracht om contact te maken met jongeren die we willen helpen andere keuzes te maken. Elke jongere die we uit de criminaliteit weten te houden of halen is al de inzet waard. Je ziet dat alle betrokken partners dan ook onvermoeibaar doorwerken om ons gezamenlijke doel te bereiken. Het erkennen dat dit een kwestie van een lange adem is en dat niet elk effect gelijk meetbaar is, is een belangrijk onderdeel van de aanpak.

Daarnaast zijn we heel blij met de steun vanuit het Rijk, zoals de Preventie met Gezag gelden die bedoeld zijn om de aanpak te ondersteunen.  

U geeft aan: grenzen stellen, perspectief bieden. Hoe ziet dit er in de praktijk uit?

We stellen grenzen door o.a. verkeerd gedrag te begrenzen, repressief op te treden waar moet, extra barrières op te werpen in gebieden waar een verhoogd risico is voor de invloed van de ondermijnende criminaliteit. Zo hebben we voor het bedrijventerrein Nieuw Overvecht een vergunningsplicht voor de autobranche opgelegd en controleren we bedrijven naar aanleiding van signalen van ondermijnende criminaliteit. Ook maken we bewoners en ondernemers signalen bewust van ondermijnende criminaliteit, onder andere door het voeren van laagdrempelige ‘Knock & Talk’ gesprekken, en waar ze deze signalen, eventueel anoniem, kunnen melden  We verstoren criminele geldstromen o.a. door een integrale aanpak op witwasgevoelige sectoren in onze stad. We bieden perspectief als mensen aangeven hun gedrag te willen veranderen en daar hulp bij nodig hebben. Voor jongeren die betrokken zijn geraakt bij druggerelateerde criminaliteit zetten we via de persoonsgerichte aanpak in op intensieve begeleiding richting werk, opleiding en inkomen. Er zijn sinds 2023 re-integratie officieren die jongeren in detentie met een hoog risico op recidive begeleiden naar werk of dagbesteding. Op scholen geven we voorlichting met weerbaarheidsprogramma’s zoals Kapot Sterk. Ook helpen we jongeren om via sport op het rechte pad te blijven, bijvoorbeeld bij de Colosseum Gym.

Wil je meer weten over de visie van burgmeester Sharon Dijksma en de rol van de Gemeente Utrecht bij de aanpak van criminaliteit in de stad en de regio?

Op 18 september opent ze de 9e editie van het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit en vertelt ze meer over; Grenzen stellen, perspectief bieden

• Integrale aanpak op de ontwrichtende effecten van drugsgerelateerde criminaliteit in Utrecht
• Hoe ga je de ontwrichtende effecten van drugsgerelateerde criminaliteit tegen?
• Hoe vergroot je de veiligheid en leefbaarheid in de stad?