SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Het kabinet heeft vandaag een strategie tegen desinformatie uitgebracht. Deze strategie is gericht op preventie, het verstevigen van de informatiepositie en (zo nodig) reactie. De nadruk ligt op preventieve acties. Zo schrijft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vandaag aan de Kamer. Het toenemende belang van internet als toegankelijke informatiebron betekent dat desinformatie zich gemakkelijker kan verspreiden dan voorheen. Het kabinet vindt het van belang dat burgers in staat zijn om zelf informatie op waarde te schatten. Het kabinet zet zich daarom in voor meer transparantie over de herkomst van informatie.
Frank van Summeren, adviseur veiligheid bij RONT Management Consultants en hoofddocent op de opleiding integraal toezichthouder handhaving.
Aard van dreiging
De aard van de dreiging van desinformatie blijft zich ontwikkelen. Er is sprake van kleinere, meer lokale operaties die lastiger te detecteren zijn. De manieren om desinformatie te verspreiden worden steeds geavanceerder en ook betaalbaarder. Daardoor wordt het ook voor niet-statelijke actoren steeds gemakkelijker om desinformatie te verspreiden en zo het publieke debat te misleiden. Een voorbeeld hiervan zijn antivaccinatiecampagnes op online platforms.
Transparantie
Internetdiensten zoals Facebook, Google en Twitter spelen een essentiële rol in het tegengaan van desinformatie. Hun beleid moet passen binnen het fundamentele recht op vrijheid van meningsuiting en binnen een open internet. Het kabinet is voorstander van meer transparantie en overweegt of, in aanvulling op de zelfregulering, wettelijke regels de transparantie kunnen afdwingen. De komende maanden wordt het gesprek met de Europese Commissie en EU-lidstaten gevoerd hoe dat in het licht van de bestaande gedragscode over desinformatie vorm zou kunnen krijgen. Zelfregulering blijft daarbij vertrekpunt. Ook wordt gekeken of er een transparantieverplichting rondom politieke advertenties geplaatst door politieke partijen moet komen vergelijkbaar met de plicht om giften en schulden te publiceren zoals is vastgelegd in de Wet financiering politieke partijen.
Bewustwording
Om de bewustwording over desinformatie te vergroten heeft de campagne Mediawijsheid gelopen. Het kabinet wil de bewustwording onderbrengen in bestaande netwerken. In overleg met het ministerie van OCW wordt een subsidie verleend aan het Netwerk Mediawijsheid om initiatieven te ontplooien voor het verder bevorderen van mediawijsheid onder (jong)volwassenen in het kader van desinformatie/nepnieuws.
Rijker Verantwoorden
Communicatie speelt een belangrijke rol om de bewustwording over desinformatie te bevorderen. Rijker Verantwoorden is een instrument dat door RONT Management Consultants is ontwikkeld in samenwerking met de Politieacademie in opdracht van de Politie. Rijker Verantwoorden vraagt om het onderhouden van de relatie met tal van stakeholders. Kort samengevat gaat het om publiek, politiek, partners en de eigen organisatie. In al die relaties is het van belang om zichtbaar te maken wat je doet en daaraan ook betekenis te geven. Op deze manier kan tegengewicht worden geboden aan desinformatie.
Meer weten?
- Op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving leer je hoe je het toezicht en de handhaving organiseert in jouw gemeente.
- Op de cursus Waarheidsvinding leer je hoe je door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.
- Op de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein leer je hoe je komt tot een integriteitsbeleid voor jouw organisatie.
