Nationale Politie versterking van de regierol op veiligheid?

Volgens de minister moet de landelijke organisatie van de politie leiden tot minder bureaucratie, grotere eenheid, meer professionaliteit, een betere en snellere samenwerking tussen de verschillende onderdelen van de politie en meer politiemedewerkers die bezig zijn met uitvoerend politiewerk. De totstandkoming van de Nationale Politie leidt volgens de minister bovendien tot een versterking van het lokale gezag en de lokale inbedding. De positie van de lokale gezagsdragers – de burgemeester en de officier van justitie – wordt versterkt. Zij maken op lokaal niveau afspraken over de inzet van de politie.

Vincent Zwijnenberg, wethouder Integrale Veiligheid van de gemeente Roermond ziet echter het tegenovergestelde gebeuren. In zijn gemeente Roermond zorgt een criminele jeugdgroep voor overlast en pleegt veel delicten. De aanpak van de groep is een prioriteit die is afgesproken met politie en het OM, maar als ergens in de regio een moord wordt gepleegd, wordt nu al de broodnodige recherchecapaciteit weggezogen waardoor onderzoeken naar de jeugdgroep stil komen te liggen. De kans bestaat dat dit straks alleen maar erger wordt, aldus Zwijnenberg. “De Nationale Politie als zodanig biedt geen oplossing voor de veiligheidsproblemen in Roermond.”

De vrees dat de komst van de Nationale Politie leidt tot een justitieel georiënteerde politie waardoor het lokaal integraal veiligheidsbeleid van gemeenten ondersneeuwt, is niet terecht aldus Pieter Tops, Lid van het College van Bestuur van de Politieacademie en hoogleraar Bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg. Het tegenovergestelde is volgens hem het geval: politie, OM en het openbaar bestuur zoeken elkaar juist op, veelal pakt de gemeente hierbij de regierol op zich.

Van een tweedeling tussen opsporing versus handhaving van de openbare orde en veiligheid is dan ook geen sprake. Beide groeien juist steeds meer naar elkaar toe, aldus Pieter Tops. “Je ziet dat heel duidelijk bij de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit. Dat is allang geen exclusieve taak meer voor de politie en het Openbaar Ministerie, ook bestuurlijke en fiscale diensten spelen een rol in de aanpak. Effectieve strategie tegen criminele netwerken is dikwijls niet goed mogelijk zonder inzet van gemeentelijke informatie en handhaving. En sinds we weten dat er een relatie is tussen georganiseerde criminaliteit en hogere vormen van sociale onveiligheid, zoals de jeugdbendes, zullen gemeente en opsporing ook hier moeten samenwerken. In het licht van de vrees voor de komst van een justitiële politie is dit allemaal heel interessant. Wat zien we in de praktijk? Politie, Openbaar Ministerie en bestuur zoeken elkaar juist op, vaak met de gemeente in de regierol. De pendule blijkt dus eerder de andere kant uit te gaan. In de komende jaren zal de praktijk moeten uitwijzen wat uiteindelijk de richting gaat worden. Vast staat wel dat we de staatsrechtelijke discussie voorbij zijn: opsporing en openbare orde raken steeds meer verknoopt.”

Pieter Tops waarschuwt dat door de komst van de Nationale Politie de regierol op veiligheid meer en meer bij de gemeente komt te liggen. Gemeenten moeten ervoor zorgen dat ze hier goed op voorbereid zijn.

Meer weten?

Op de opleiding beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid hoort u van Jan Terpstra, hoogleraar Criminologie aan de Radboud Universiteit van Nijmegen, wat de komst van de Nationale Politie betekent voor u en uw gemeente.

Lees hier het rapport “Sleuren of sturen, gemeenten en de sturing van veiligheid en politie” over wat de totstandkoming van de Nationale Politie betekent voor het lokaal integraal veiligheidsbeleid van gemeenten.

Bron: Binnenlands Bestuur