Nederland narcostaat

Kun je Nederland echt in een adem noemen met Colombia of Mexico? Landen met meedogenloze maffiabazen, bloedige drugsoorlogen en corrupte politici?

Infiltratie van de bovenwereld

Volgens Edward van der Torre, lector gebiedsgebonden politie bij de Politieacademie en docent op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning, heeft de infiltratie van de bovenwereld inmiddels zulke grote vormen aangenomen dat je best van een narcostaat kunt spreken, “Het is hier geen Mexico, oké. Maar met synthetische drugs zijn we nummer één in de wereld. De wiet hebben we uitgevonden, en hasj wordt hiernaartoe gebracht. Ik vraag me af of Nederland een groter probleem heeft dan dit. Als je naar het vastgoed kijkt dat door criminelen is verworven, dan zijn wij zeker een narcostaat. En niet alleen vastgoed, ook, bedrijven, winkelpanden, noem maar op.”

Drugsgeld weg naar boven gevonden

Maar vooral het drugsgeld dat zijn weg naar de bovenwereld heeft gevonden, vindt hij zorgwekkend. Edward van der Torre kent gevallen waarbij criminelen vele tientallen panden bezitten. Wijken waar criminele families een zekere status en machtsbasis hebben verworven. Of een drugshandelaar die zich als juwelier heeft gevestigd en nu legaal zaken doet. “Als de Belastingdienst het eenmaal heeft geaccepteerd, ben je te laat.”

Gefrustreerde agenten

Edward van der Torre deed onderzoek onder de basisteams van de politie – daar zijn er 167 van – en kwam veel gefrustreerde agenten tegen, die dagelijks zien hoe drugscriminelen hun gang kunnen gaan. “Sommigen zijn echt droevig. Ik heb wijkagenten gesproken die zeggen: ‘ik heb gespaard, ik ga wel met 61 met pensioen, want ik kan er gewoon niet meer tegen’.”

Intimidaties, bedreigingen en geweld

De investeringen zijn niet zo zichtbaar, ook de intimidaties van bestuurders des te meer. Vooral burgemeesters moeten het ontgelden. In Helmond moest de burgemeester tijdelijk onderduiken, in Gilze en Rijen werd een burgemeester ernstig bedreigd, in Haarlem vloog de auto van de burgemeester in brand en in Waalre ging in 2012 het hele gemeentehuis in vlammen op. Het is niet vreemd dat de georganiseerde misdaad naar dat soort middelen grijpt op het moment dat er een pand wordt opgerold of een vergunning niet wordt afgegeven. “Je ziet dat criminelen soms hun machtspositie gebruiken in een gemeente. Ze zijn gewend om hun zin te krijgen. Als een crimineel wat slimmer is, heeft hij daar geen bedreiging of intimidatie bij nodig. Maar er zitten agressieve types bij.”

Meer rechercheurs, betere organisatie

Het grote probleem bij de aanpak van de georganiseerde drugscriminaliteit heeft vooral te maken met de hoeveelheid rechercheurs die de politie daarvoor tot zijn beschikking heeft. Er moet veel meer geld naar de politie, vindt Edward van der Torre. Maar er moet volgens hem ook iets gebeuren aan de organisatie. De basisteams hebben zelf geen rechercheurs, die zitten op districtsniveau (er zijn 43 districten) en houden zich vooral bezig met ‘high impact crimes’ als overvallen. “Er is nauwelijks ruimte voor drugsaanpak. De rode loper ligt uit voor criminelen.” Het is volgens hem misgegaan bij de vorming van de Nationale Politie. “En de visie die daar bij hoorde. Die was heel eenzijdig gericht op uniformpolitie en het handhaven van de openbare orde, dicht op de burger. Dan komt het wel goed in het land, dachten ze. Maar zo werkt het dus niet.”

Meer weten?

• Op het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit hoort u hoe u ondermijning veroorzaakt door criminele netwerken in uw gemeente voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leert u hoe u voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in uw gemeente.
• Op de opleiding bibob coördinator leert u hoe u de wet Bibob toepast in uw gemeente.
• Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leert u hoe u misstanden in uw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.
• Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leert u van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor uw uitvoeringspraktijk.
• Op de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen leert u hoe u informatie verzamelt, analyseert en uitwisselt in samenwerking met uw veiligheidspartners.
• Op de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein leert u hoe u komt tot een integriteitsbeleid voor uw organisatie.
• Op de cursus Waarheidsvinding leert u hoe u door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.