SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) publiceerde onlangs een advies over een maatregel van de vorige regering. Het regeerakkoord van 2021 bevat namelijk een bezuiniging die de NZa moet realiseren door ‘normatieve elementen’ toe te voegen aan de tarieven die zij vaststelt. Dat is zo goed als onmogelijk, schrijft de NZa nu. Joris Rijken, advocaat in de zorg, vertelt meer.
Tarieven van NZa in de gezondheidszorg
De NZa reguleert de tarieven in de gezondheidszorg. Zorgaanbieders moeten de prestaties en tarieven gebruiken die de NZa in tariefbeschikkingen heeft vastgesteld om zorg te declareren. De NZa heeft in een aantal sectoren maximumtarieven bepaald, zoals langdurige zorg, geestelijke gezondheidszorg en huisartsenzorg. Deze tarieven stellen zij meestal vast op basis van de gemiddelde jaarlijkse kosten van zorgaanbieders.
Normen in de tarieven
De NZa gebruikt soms niet historische kosten, maar een normatief element om tarieven te berekenen. Hiermee sturen ze aan op een wenselijke situatie waarin zorg wordt geleverd, bijvoorbeeld dat artsen meer patiënten per uur behandelen. Het tarief per consult kan in dat geval omlaag. Het advies van de NZa maakt duidelijk dat ze dit niet graag doen. Ze vrezen voor verdere juridisering van de sector door doorlopende procedures over de normen. Als de NZa normen over de zorgverlening stelt en tarieven verlaagt, dan komt de vraag op of die tarieven kostendekkend zijn. Zorgaanbieders moeten hierover twijfel zaaien bij de rechter, en dan moet de NZa aannemelijk maken dat de tarieven toch de kosten dekken.
Hogere in plaats van lagere tarieven
Normen over zorgkwaliteit leiden volgens de NZa vaak tot hogere tarieven in plaats van lagere, zoals het Kwaliteitskader verpleeghuiszorg. Hierdoor moesten verpleeghuizen een minimumaantal medewerkers inzetten. Het gevolg was een kostentoename van miljarden euro’s die in de tarieven verwerkt moesten worden. De wet is inmiddels gewijzigd om soortgelijke budgettaire ongevallen te voorkomen. De NZa wijst er daarnaast op dat als partijen weten dat zij een nog vast te stellen norm verwerken in tarieven, dat kan leiden tot kostbare normen. De NZa hanteert daarom voor de indexatie van tarieven geen salarisstijgingen in zorg-cao’s, maar een indexgetal op basis van salariswijzigingen in andere sectoren.
Generieke kortingen
Bezuiniging op basis van normatieve elementen in de tarieven lijkt van de baan. Als alternatief noemt de NZa een generieke korting: een procentuele korting van alle tarieven in een sector. Hiermee hopen ze kosten in sectoren binnen de perken te houden. De vraag is echter of de NZa generieke kortingen mag opleggen: de tarieven waarover dit voorheen gebeurde, waren niet gebaseerd op kostenonderzoek. De zorgaanbieders konden hierdoor lastig aantonen dat het verlaagde tarief onvoldoende was.
Krijg inzicht in wet- en regelgeving in de zorg
Hoe blijven de kosten van de zorg binnen de perken? Daarvoor zijn talrijke alternatieven te bedenken, zoals scherpe keuzes over eigen bijdragen of de omvang van het verzekerde pakket. Wil je meer weten over de complexe juridische kaders in de zorg en hierover discussiëren met gelijkgestemden? Meld je dan aan voor de verkorte opleiding voor de Jurist in de Zorg van SBO. Wil je meer weten over het programma? Vraag dan de brochure aan. Deze opleiding is ook op maat als Incompany-traject te volgen.
