SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Samenwerking tussen corporaties, de bouw- en installatiesector, technologische bedrijven én de netbeheerder is cruciaal om betaalbare en duurzame proposities te ontwikkelen voor de warmtevoorziening. Dat vindt Jan-Jaap Bakker, Business Ontwikkelaar bij Alliander Duurzame Gebiedsontwikkeling. In aanloop naar het Nationaal Woning Congres stelden we hem enkele vragen.
Wat kunnen woningcorporaties concreet doen om hun duurzaamheidsdoelstellingen te halen?
“Formuleer een visie op elk pand en ga aan de slag met duurzame maatregelen waar het al kan. Goede isolatie is hoe dan ook belangrijk. Daarnaast zijn er nu al betaalbare opties op de markt voor een duurzame warmtevoorziening in de woningbouw. Denk aan concepten met WKO of warmtepompen in de nieuwbouw. Panden in de bestaande bouw kunnen al betaalbaar en duurzaam worden verwarmd met een warmtenet. Het is vooral belangrijk om een lange termijn visie te hebben per pand. Maak slimme planningen en grijp investeringsmomenten aan om de duurzaamheidsdoelstellingen te realiseren. Combineer bijvoorbeeld de toepassing van duurzaamheidsmaatregelen met geplande renovaties. Soms kan het vanuit de lange termijn visie beter zijn om een geplande renovatie uit te breiden, of juist nog even uit te stellen. Het is belangrijk dat bij elke investering ook door de transitiebril wordt gekeken. De ontwikkeling van de routekaart vanuit Aedes is daarvoor een goed initiatief.”
Duurzaamheid en betaalbaarheid wordt vaak gezien als een lastige combinatie. Hoe zien jullie dat?
“Aardgas is in de bestaande bouw de referentie, in elk geval voor de huurder. Aardgas is nu eenmaal een goede en efficiënte energiedrager en goedkoop. De vervangende technologieën zijn nog in ontwikkeling en zijn gebaat bij schaalgrootte. Maar de technologie gaat snel, kijk maar naar zon-PV. Duurzaamheid en betaalbaarheid kunnen dus zeker goed samen gaan, maar het is belangrijk om te beseffen dat de transitie naar een duurzame warmtevoorziening om flinke investeringen vraagt.”
Wie zijn belangrijke samenwerkingspartners voor een woningcorporatie?
“Ten eerste de bouw- en installatiesector: partijen die duurzame en slimme concepten ontwikkelen en met corporaties meedenken over de inpassing daarvan in meerjarenplanningen. Ga ook in gesprek met isolatiebedrijven en leveranciers die nieuwe technologieën ontwikkelen. Met elkaar kunnen al deze partijen complete en betaalbare oplossingen vormen. Denk aan leveranciers van infraroodpanelen die worden ingebed in een totaalconcept voor de bewoner.
Daarnaast is samenwerking met de netbeheerder van groot belang. De afstemming van vraag en aanbod van energie wordt steeds belangrijker en daarin speelt infrastructuur een cruciale rol. De investeringen in infrastructuur en renovaties zijn communicerende vaten, daar kunnen we nog veel beter gebruik van maken. Samenwerking met de netbeheerder biedt kansen om exploitatiemodellen te verbeteren. Bijvoorbeeld door piekvoorzieningen of opslag toe te voegen of juist collectief te regelen op gebiedsniveau. Alliander gelooft daarom in een wijkgerichte aanpak. Alliander staat als netwerkbedrijf voor een betrouwbare en bereikbare energievoorziening.”
Hoe krijg je de bewoner aan boord?
“Voor de doelgroep van corporaties is prijs belangrijk. Centraal staat dan dat je voor hetzelfde prijskaartje minimaal hetzelfde wooncomfort wil bieden. Liefst iets extra’s. Tegelijkertijd hangt je succes ook af van een relatie op basis van vertrouwen en goede communicatie. Ontbreekt het aan vertrouwen, dan worden de trajecten ook moeilijker. Er zijn goede voorbeelden van corporaties die ingrijpende renovatietrajecten zeer succesvol hebben uitgevoerd richting de bewoners. Het is belangrijk dat we die ervaringen delen.
Ontwikkel daarnaast proposities die vanuit de wensen en eisen van de bewoners bedacht worden. Waarmee is een bewoner gebaat? Welke ongemakken of problemen kunnen we wegnemen? Bewonersparticipatie is daarom noodzakelijk. Maak de noodzaak duidelijk, laat de voordelen zien. Maak het concreet, bijvoorbeeld door een workshop ‘koken op inductie’ of een voorbeeldwoning. En laat bewoners zelf mee denken of oplossingen aandragen voor de renovatie en verduurzaming van hun woningen. Daarmee creëer je begrip en betrokkenheid met als doel een succesvolle renovatie waar bewoners uiteindelijk blij mee zijn.”
