SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Eigenlijk is dagvoorzitter David van den Burg (Ambient Advies) verbaasd over deze twaalfde editie van de Nationale Asbest Conferentie. “Toen ik dit evenement voor het eerst presenteerde, had ik niet gedacht dat het zo vaak georganiseerd zou worden. Uiteindelijk zou alles op het gebied van asbest wel geregeld zijn. Maar dat is duidelijk niet het geval.” Sterker nog, de grote zaal in het Postillon Hotel in Bunnik is deze donderdag 31 oktober 2013 tot de nok toe gevuld met mensen uit alle lagen van de asbestwereld; van overheid tot woningbouw, bedrijfsleven en onderzoeksinstituten.
Feiten
Over de risico’s en het gebruik van asbest bestaat nog genoeg onduidelijkheid, zo blijkt uit de lezingen van verschillende sprekers. Professor Lex Burdof, onderzoeker aan Erasmus MC, trapt daarom af met een informatief verhaal over onmiskenbare feiten. Dat asbest op de twijfelachtige tweede plaats staat als stof die jaarlijks de meeste slachtoffers eist, bijvoorbeeld. Of dat we in Nederland relatief veel asbest-gerelateerde ziektes kennen, maar weinig asbestgebruik ten opzichte van andere westerse landen. “We hebben ergens dus iets niet goed gedaan.” Uit vergeleken studies naar asbestrisico’s blijkt ook dat zelfs een zeer lage blootstelling aan asbest een hoog gezondheidsrisico heeft. “Vermijding is echt heel belangrijk.” Dat de grenswaarden voor blootstelling aan asbest in 2014 strenger worden, noemt Burdof daarom ‘volkomen terecht’.
Investeren
Die strengere grenswaarden hebben betrekking op wijzigingen in het asbestbeleid die de overheid komend jaar doorvoert. Dat is tevens de leidraad tijdens het congres, want – hoewel de details nog niet bekend zijn – verscherpte regelgeving heeft praktische gevolgen voor alle deelnemers in de zaal. Alleen al op financieel gebied, zoals de tweede spreker van deze conferentie stellig aangeeft. Mark Geers, landelijk projectleider Asbest van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: “Bedrijven moeten veel geld en tijd investeren in veilig werken. Met 25.000 euro komt u er niet. Put your money where your mouth is.” Wie dat niet doet, komt vroeg of laat onherroepelijk in het vizier van de overheidsinspectie. Met forse sancties en boetes tot gevolg. En die worden – helaas – nog te vaak uitgedeeld.
Professionaliteit
“Er gaat veel mis, wet- en regelgeving wordt niet nageleefd en we hebben nog steeds discussies over bewezen feiten binnen de gecertificeerde sector. Dat is werkelijk ongehoord”, weet Geers. “Professionaliteit zou een kernbegrip moeten zijn in de asbestbranche. Daar spreken we de hele keten ook op aan, beginnend bij de opdrachtgever voor asbestsanering.” Ook onthult Geers dat de overheid ‘serieus nadenkt over het openbaar maken van inspectieonderzoeken’, zodat overtreeders echt met de billen bloot moeten. “Het is een gevoelig onderwerp, maar het gebeurt vaker.” Daarnaast ziet hij heil in nieuwe innovatieve methodes voor sanering, die een veilige aanpak makkelijker kunnen maken. “Want die zult u nodig hebben als het nieuwe beleid in 2014 wordt ingevoerd”, waarschuwt hij.
Innovaties
Het komt dus goed uit dat een drietal uitvindingen op asbestgebied later op de dag de revue passeren tijdens de innovatiecatwalk; de Foamshield methode, het Tubus System en de eerste realtime asbestdetector ter wereld. De presentaties van deze innovaties (door respectievelijk Victor van Beijnum, Richard Matchett en Alan Archer) zijn te bekijken via de website www.sbo.nl/asbest. (login vereist)
Winst
Maar ook zonder allerlei vernieuwende hoogstandjes is nog genoeg winst te behalen op asbestgebied, blijkt uit de lezing van Jan Tempelman, senior consultant van TNO. “Bijvoorbeeld door asbestplaten te demonteren in plaats van te slopen. Asbestdeeltjes niet meer vegen, geen hogedrukspuit gebruiken en effectieve adembescherming hanteren.” Hij laat ter illustratie een uitvergroot beeld van een asbestdeeltje zien, dat duidelijk uit veel meer vezels bestaat dan het blote oog waarneemt. Om maar aan te tonen dat er niet te laconiek mee moet worden omgegaan.
Motivatie
Want volgens Tempelman laat het eigen verantwoordelijkheidsgevoel binnen de branche nogal eens te wensen over. “Vaak is snelheid leidend als het gaat om sanering, niet veiligheid. Dus we moeten ervoor zorgen dat daar meer motivatie voor ontstaat. Door middel van goede voorlichting en heldere communicatie naar de branche toe. Systemen niet te ingewikkeld maken (waar spreker Tom Troquay verder op ingaat tijdens zijn toelichting op komende nieuwe versies van SMART en LAVS, red.). Administratieve zaken verminderen. En gezamenlijk open discussies voeren. Dit soort conferenties zijn daarom ook een goed hulpmiddel.”
Laconiek
Hoe laconiek het er inderdaad aan toe kan gaan op de werkvloer, licht Arbeidsinspecteur Anja van Wezel toe tijdens een van de sessies waarmee de conferentie wordt afgesloten. De smoesjes, malafide praktijken en schrikbarende effecten die zij regelmatig tegenkomt, zijn bijna ongeloofwaardig. Zoals een Utrechts studentenhuis waar een aannemer alle asbesthoudende tussenwanden ‘wel even weg zou breken’. “De nieuwe eigenaar dacht daar 500 euro aan kwijt te zijn. Het kostte uiteindelijk 1 miljoen aan schadekosten en vier maanden schoonmaakwerk”, aldus Van Wezel. Bovendien riskeert de verantwoordelijke opdrachtgever een strafblad, voegt ze eraan toe. De inspectie doet echter niet alleen aan controle achteraf, maar ook aan preventie. “Daarbij benadrukken we dat bedrijven sanering echt moeten beschouwen als reëel werk dat bij een renovatie hoort. Niet als een vervelende verplichting waar je zo snel mogelijk van af wilt.”
Volgend jaar niks missen?
Reserveer alvast geheel vrijblijvend uw plaats voor de Nationale Asbest Conferentie 2014
