Biochips en cyber security risico’s

We maken allemaal gebruik van chips. Denk bijvoorbeeld aan bankpassen en identiteitsbewijzen. De ontwikkeling van deze technologie staat natuurlijk niet stil. We gaan dan ook een toekomst tegemoet waarin implanteerbare technologie de gewoonste zaak van de wereld wordt. Bionische ogen, brain implants en biochips zijn er al. We zijn onderweg naar technologische singulariteit – het samensmelten van mens en machine. Homo sapiens wordt cyborg. In dit artikel werpen we een blik in de toekomst waarin de meest waanzinnige dingen mogelijk zijn.

Richard van Hooijdonk, Trendwatcher en Futurist bij BNR Nieuwsradio en Nyenrode University en spreker op het Cyber Security Event 2016.

Biochips en andere technologie in je lichaam

Een biochip is een minuscuul klein elektronisch apparaatje, niet groter dan een rijstkorrel, dat door middel van een injectie of chirurgisch in het lichaam wordt aangebracht. De chiptechnologie wordt met name bij het identificeren van honden en katten steeds vaker gebruikt en wordt voor die toepassingen al wijdverbreid geaccepteerd. Biochips en andere piepkleine technologie kan echter ook in de medische wereld een hoop gaan betekenen. De pacemaker hebben we bijvoorbeeld jaren geleden ook volledig geaccepteerd. Nieuwe technologie als de elektronische pil en de biochip hebben ontelbaar veel toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan het lezen van patiëntgegevens of ter medische controle. De elektronische pil kan in de toekomst 160 verschillende waarden meten en digitaal contact leggen met je arts als er iets verkeerd dreigt te gaan. Een ander mooi voorbeeld van technologische ‘implantaten’ is de slimme contactlens van Google die met name voor diabetici interessant is. Deze lens meet de glucoseniveaus in het bloed, wat prikken overbodig maakt. Voor dit soort contactlenzen zijn natuurlijk heel veel andere toepassingen mogelijk. Met een speciaal ontwikkelde bionische lens kunnen we bijvoorbeeld vele malen beter zien dan met het blote oog, inclusief virtual reality.

Drones besturen of blokken verschuiven – het kan met je hersenen

In Amerika bezorgen sommige restaurants pizza’s met drones en er zijn ook drones die jou kunnen achtervolgen. De ontwikkelingen gaan echter nog veel verder. Researchers aan de Universiteit van Minnesota hebben onlangs software ontwikkeld waarmee je een drone met je hersenen kunt besturen. Tijdens een EEG onderzoek werd aan vijf deelnemers gevraagd om aan een bepaalde richting te denken. Deze activiteit werd vervolgens in de software die de drone bestuurt opgeslagen. Als een deelnemer vervolgens bedacht dat de drone naar rechts moest vliegen bij het ballen van zijn rechtervuist, dan gebeurde dit ook. Met deze technologische innovatie kunnen ook mensen met bewegingsbeperkingen geholpen worden. Dezelfde soort technologie wordt ook al in computergames toegepast. Je kunt met je hersenen eenvoudige handelingen verrichten zoals blokken verschuiven of optillen. Een voorbeeld is de MyndPlay technologie waarbij een speciale hoofdband met een EEG je hersengolven tijdens een computerspel waarneemt. Terwijl de speler focust en ontspant worden de waarden door de hoofdband afgelezen. Die stuurt deze vervolgens via Bluetooth naar de computer om de volgende stap van het karakter in de game te bepalen. Myndplay wordt door onderzoekers ook gebruikt voor het bestuderen van emotionele reacties. En mocht je wat nerveus zijn voor je eerste date? Deze technologie stelt je in staat om de nervositeit binnen de perken te houden.

Van biochip en EEG mind control naar brain implants – een logische volgende stap?

De stap van biochips en MyndPlay headsets naar hersenimplantaten is als je het objectief bekijkt niet zo groot. Of toch wel? Als het om onze hersenen gaat is het vaak nét een beetje anders. Als we echter kijken wat er met brain implants nu al kan en wat er in de toekomst nog meer mogelijk is, zullen we ons gevoel van weerstand misschien al snel overwinnen.

Een voorbeeld van wat er mogelijk is, is Jens Neumann, de eerste persoon ter wereld met een elektronisch oog. William Dobelle, biomedisch researcher in neuroprosthetica, kreeg het na jarenlang onderzoek en experimenteren voor elkaar om in 2002 een minuscule camera te verbinden met een hersenimplantaat – de Dobelle Eye. De technologie waarmee gezichtsvermogen hersteld kan worden staat echter nog in de kinderschoenen en Neumann kon met het Dobelle Eye implantaat slechts lijnen en vormen zien. Het implantaat veroorzaakte regelmatig infecties, en na de dood van Dobelle werden de connectors in Neumann’s hersenen die verbonden waren met de externe camera verwijderd. Dobelle liet zien dat het invoeren van visuele informatie naar het brein mogelijk is, maar ook dat het nog niet geschikt is voor praktische toepassingen.

DARPA, de researchtak van het Amerikaanse ministerie van Defensie, stak vorig jaar geld in research naar geïmplanteerde chips. DARPA richt zich op het ontwikkelen van therapeutische apparaten voor soldaten en veteranen. De onderzoekers hebben aangegeven binnen een aantal jaar chips in de hersenen van soldaten te willen implanteren. Daarmee hopen zij veteranen een oplossing te kunnen bieden voor hersenletsel, geheugenverlies of PTSS. Anonieme bronnen hebben echter ook gesuggereerd dat DARPA soldaten door middel van deze chips met kunstmatige intelligentie wil ‘verbeteren’ om zo supersoldaten te creëren.

Implanteerbare technologie – what’s not to like?

Sommige militaire eenheden in Amerika zijn al gechipt en in sommige bedrijven zijn werknemers ook al voorzien van een chip waarmee ze zich identificeren en toegang krijgen tot het kantoor. Biochips worden in de toekomst de gewoonste zaak van de wereld. Denk aan een biochip in onze hand die onze pinpas vervangt. Of een chip voor alle pasgeborenen om vermissing of mensenhandel te voorkomen.

Hoe dan ook, de nieuwe technologieën vereisen maatschappelijke en politieke gesprekken over de wijze waarop ze toegepast kunnen en mogen worden. De mogelijkheden zijn al zo ver gevorderd dat ook mensen met verkeerde bedoelingen misbruik kunnen maken van de informatie die in deze chips opgeslagen is. Men kan ons monitoren en onze data gebruiken, verwijderen of wijzigen zonder dat we ons ervan bewust zijn. Ook kunnen chips gebruikt worden om mensen te manipuleren of zelfs te doden, zoals bijvoorbeeld tijdens een oorlog. Om maar te zwijgen van scenario’s waarin iemand onze biochip in handen probeert te krijgen.

Technologische singulariteit – er is geen ontkomen aan

Het concept van technologische singulariteit, of de samensmelting van mens en machine, is iets waar veel van ons zich in de eerste instantie tegen zullen verzetten.  In feite is er maar een kleine groep mensen nodig om technologie te ontwikkelen die de toekomst van de menselijke ervaring met ongekende snelheid een hele andere vorm gaan geven. Er is geen ontkomen meer aan.

Meer weten?

Op het Cyber Security Event 2016 hoort u van oa Richard van Hooijdonk hoe u uw organisatie beschermt tegen cybercrime en datalekken.