Steven Lenos, adviseur radicalisering bij Radar Advies, docent op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme en docent op de opleiding ketenregisseur risicojeugd.
Jeugdhulpverleners zijn in veel verschillende regio’s bezig met het voorkomen van radicalisering. Niet alleen in de gemeenten waarvan al bekend is dat jongeren naar Syrië zijn vertrokken zoals Amsterdam en Den Haag.
Gevoel van onrecht, onvrede en flirten met extremistisch gedrag
‘Ten eerste moeten we goed begrijpen waar we het over hebben als je spreekt van radicalisering’, zegt Steven Lenos. ‘Nee, het jongerenwerk kan niks met jonge extremisten die daadwerkelijk afreizen naar oorlogsgebied. Maar de jongerenwerker kan wel iets met jongeren die niet kunnen omgaan met onrecht, jongeren die onvrede voelen en flirten met extremistisch gedrag. De fase ervoor.’
Status en broederschap
Jongeren die zich de stiefkinderen van de Nederlandse samenleving voelen, moet je iets aanreiken, vindt Steven Lenos. ‘Anders gaan ze zelf op zoek en wat is nu avontuurlijker dan “tegen onrecht” te gaan strijden in het buitenland met wapens? En je krijgt naast status en broederschap.
Radicalisering
Daarom is het volgens Steven Lenos belangrijk dat jeugdwerkers, wijkteammedewerkers, BOA’s, iedereen die met jongeren werkt te weten: wat is radicalisering? Maar ook: wat is het niet? ‘Het is heel belangrijk om het verschil te zien tussen provocatie en jongeren die het echt menen. Er zijn ook jongeren die hun religieuze identiteit willen ontwikkelen. Wanneer je die continue met achterdocht en afkeur benadert, drijf je ze uiteindelijk in de verkeerde armen.’
Rechts extremisme
Niet alleen in de regio’s die bekend staan om Syriëgangers willen jongerenwerkers meer weten over hoe radicalisering te herkennen en wat ermee te doen. ‘Die kennis is ook relevant voor andere gebieden. Het gebeurt niet alleen in Den Haag en Amsterdam. Ook in Zoetermeer en Gouda komt het voor. Als je buiten de stad kijkt naar dorpen dan krijgen jongerenwerkers daar juist weer meer te maken met rechts extremisme. Een soortgelijk proces en ook door jongerenwerk aan te pakken’, weet Steven Lenos.
Identiteit
Vooral in de preventie valt dus veel te doen voor het jongerenwerk, het onderwijs en de wijkagent. ‘Juist zij zijn de mensen die de jeugd kennen, omdat ze zo vaak met jongeren in aanraking komen. Zij kunnen die ontspoorde identiteitsvorming aanpakken. Sterker nog, de preventie van radicalisering valt terug te vertalen naar de taak van de jongerenwerker: helpen de talenten ontwikkelen van de jongeren en hen het juiste pad te wijzen. Dat is precies nodig voor die jongeren die zich buitengesloten voelen.’
Meer weten?
Op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme leert u hoe u dwingende groepsculturen herkent en opvang en hulpverlening biedt aan uittreders van dwingende groepen.
Op de opleiding ketenregisseur risicojeugd leert u hoe u komt tot een integrale persoonsgerichte aanpak van radicaliserende jongeren in uw gemeente.
Op het congres Radicalisering en terrorisme leert u hoe u misstanden veroorzaakt door (religieuze) radicaliserende groeperingen voorkomt.