Demonstranten mogen ingang PI Vught niet blokkeren

Tijdens een protestmanifestatie op 29 oktober aanstaande bij de Penitentiaire Inrichtingen (PI) Vught mag de Bond van Wetsovertreders de ingang van de gevangenis niet laten blokkeren. Wel mogen de demonstranten actie voeren op de parkeerplaats van de PI.

Franc Pommer, advocaat bij Hekkelman Advocaten & Notarissen en docent op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid en de cursus Bestuursrechtelijk handhaven, gespecialiseerd in openbare- orderecht.

Op 19 oktober jl. heeft de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Oost-Brabant, onder zaaknummer ECLI:NL:RBOBR:2017:5500, een interessante uitspraak gedaan over de Wet openbare manifestaties (Wom). Volgens de voorzieningenrechter mag de ingang van de PI Vught op 29 oktober a.s. niet worden geblokkeerd door demonstranten, tijdens een “lawaaimanifestatie” die wordt georganiseerd door de Bond van Wetsovertreders. Artikel 9 van de Grondwet kent aan eenieder het recht toe tot vergadering en betoging, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. Op grond van artikel 5 juncto artikel 2 van de Wom kan dit recht alleen door de burgemeester worden beperkt ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.

Uit de wetsgeschiedenis bij de Wom volgt dat de beperkingsgronden – waaronder “bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden” – tot op zekere hoogte worden beïnvloed door de context waarbinnen deze gronden worden ingeroepen. Zo speelt bijvoorbeeld plaats waar de manifestatie wordt gehouden een rol bij de vraag of bepaalde beperkingen aan het recht tot vergadering en betoging mogen worden gesteld (Kamerstukken II, 1985/86, 19 427, nr. 3, p. 17).

In het licht hiervan heeft de voorzieningenrechter geoordeeld dat het op een bijzondere plaats als een gevangenis “ter bescherming van de gezondheid, het verkeer en de bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden (art. 2 Wom)”, nodig is dat de ingang daarvan volledig toegankelijk blijft. Het ritme in de gevangenis dat als gevolg van de lawaaidemonstratie kan worden verstoord, kan voor onrust zorgen, waardoor de toegang tot de gevangenis voor bijvoorbeeld hulpdiensten gewaarborgd moet zijn. Daarom moet van de voorzieningenrechter de ingang van de gevangenis toegankelijk blijven, maar mag de manifestatie wel op een andere plek, nabij de ingang plaatsvinden. In dat geval heeft de lawaaidemonstratie nog steeds het daarmee beoogde effect.

Meer weten?

Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leert u van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor uw uitvoeringspraktijk.

Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leert u hoe u misstanden in uw gemeente voorkomt dan wel bestrijd.

Op de cursus Openbare Orde, Rampen en Noodbevoegdheden leert u wat de bevoegdheden en taken zijn van de burgemeester bij de openbare orde handhaving.