Omgaan met veiligheidsrisico’s bij hoogwater

Nederland ligt voor meer dan de helft onder de zeespiegel. Bovendien liggen de diepste polders in de Randstad, waar de concentratie van bewoners en bedrijvigheid het hoogst is. Een stelsel van waterkeringen moet Nederland beschermen tegen overstromingsgevaar om een herhaling van de watersnoodramp van 1953 te voorkomen. Aan het woord zijn enkele experts over de bescherming van Nederland tegen hoogwater.

Waterveiligheid; Het klimaat verandert, verandert uw stad mee?

Doordat het klimaat verandert en de waarde van onze steden steeds groter wordt, neemt het overstromingsrisico sterk toe. Hoe kunt u hier mee omgaan? Meerlaagse Veiligheid en Ruimtelijke Adaptatie zijn de nieuwe aanpakken die door het nationale Deltaprogramma naar voren zijn gebracht. Bij Meerlaagse Veiligheid wordt gekeken hoe via de ruimtelijke ordening en een verbeterde evacuatie de gevolgen van een overstroming kunnen worden verminderd. Vitale en kwetsbare infrastructuur (bijv. energie, transport en telecom) krijgen daarbij extra aandacht. Ruimtelijke Adaptatie kijkt vooral naar wateroverlast door extreme neerslag: zijn afritten van snelwegen en toegangswegen naar ziekenhuizen nog begaanbaar tijdens extreme buien? Welke oplossingen zijn er mogelijk om uw stad veilig en bereikbaar te houden?
Mathijs van Vliet, docent op het blended learning traject waterveiligheid, adviseur waterveiligheid en ruimtelijke adaptatie bij Movares, toonaangevend advies en ingenieursbureau op het terrein van mobiliteit, infrastructuur, ruimtelijke ordening, water en energie, gepromoveerd op een onderzoek naar klimaatverandering in relatie tot waterveiligheid

Stedelijke inrichting en waterveiligheid

Nederland heeft de best beveiligde delta in de wereld als het gaat om overstromingsrisico’s. Die beveiliging heeft vooral de vorm van dijken, waarbij het rijk bepaalt hoe sterk die moeten zijn (via de normstelling) en de waterschappen verantwoordelijk zijn voor de inrichting en het onderhoud. Dat was decennia lang de manier waarop het zogenaamde hoogwaterbeschermingsbeleid vorm is gegeven, maar daar is de afgelopen jaren beweging in gekomen. Dijken zullen altijd de ruggengraat blijven van ons stelsel, maar het besef is langzamerhand sterker geworden dat de dijken toch kunnen falen. Dat kan enorme gevolg hebben, die in de toekomst alleen maar toe zullen nemen door sociaal-economische ontwikkelingen en door de gevolgen van klimaatverandering. Met een aangepaste ruimtelijke inrichting, kunnen die gevolgen echter tot op zekere hoogte beperkt worden. Het is daarbij belangrijk om onderscheid te maken tussen beperking van de schade en beperking van het aantal slachtoffers. Ook van belang is de aard van de overstroming, waarbij vooral de uiteindelijke waterdiepte en de snelheid waarmee het water komt bepalende factoren zijn voor het type maatregel dat genomen kan worden. Als het nemen van ruimtelijke maatregelen erg ingewikkeld of kostbaar is, maar de gevolgen zijn zodanig dat men toch vindt dat er iets moet gebeuren, is het extra versterken van dijken tot een niveau waarop ze eigenlijk alleen maar zullen overlopen en niet meer doorbreken ook een optie. Die extra versterking kan gepaard gaan met functiecombinatie. De boulevard van Scheveningen is hiervan een voorbeeld. Het nieuwe hoogwaterbeschermingsbeleid biedt hiertoe meer mogelijkheden.
Joost Knoop, docent op het blended learning traject waterveiligheid en beleidsonderzoeker bij het Planbureau voor de Leefomgeving, onafhankelijk onderzoeksinstituut dat ondermeer het ministerie van Infrastructuur en Milieu adviseert op het gebied van milieu, natuur en ruimte

Meer weten?
Op het blended learning traject waterveiligheid leert u hoe u uw regio beschermt tegen (hoog)water.