Ontwikkelingen in het kader van de wet Bibob

Aan het woord is Marie-Claire Breet, adviseur bij het Landelijk Bureau Bibob van het ministerie van Veiligheid en Justitie en docent op de opleiding bibob coördinator, over de ontwikkelingen in het kader van de Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur. Marie-Claire adviseert bestuursorganen over de implementatie en toepassing van de wet bibob.

Wet Bibob als instrument voor de aanpak van criminele activiteiten

Een belangrijk instrument in het kader van de openbare orde en veiligheid is de Wet Bibob. De afgelopen jaren heeft het Bibob-instrument zich bewezen als nuttig middel om faciliteringdoor de overheid van criminele activiteiten tegen te kunnen gaan. Ondanks het feit dat het hier niet om een eenvoudig instrument gaat, zijn bestuursorganen die de Wet Bibob toepassen tevreden over de uitwerking daarvan. Voordat een vergunning of subsidie wordt afgegeven (of een transactie wordt aangegaan) kunnen de aanvrager of wederpartij en diens zakelijke relaties worden gescreend zodat duidelijk is dat niet wordt meegewerkt aan het witwassen van crimineel verkregen vermogen of aan het plegen van strafbare feiten. De Wet Bibob werkt niet alleen preventief, maar ook repressief. Is de vergunning of subsidie al verleend, of is de transactie al aangegaan en komen er signalen binnen van criminele activiteiten dan kan de Wet Bibob worden ingezet.

Wijziging van de wet Bibob

De verwachting is dat het Bibob-instrument in de toekomst nog vaker ingezet zal worden. Op 1 juli 2013 is de Wet Bibob namelijk aangepast: nog meer branches vallen onder de Wet Bibob. Zo hebben bestuursorganen de mogelijkheid gekregen vastgoedtransacties te screenen. Om huisjesmelkerij te kunnen aanpakken zijn de vergunningen in het kader van de Huisvestingswet onder de Wet Bibob gebracht, en de gemeentelijke vergunningen vallen nu in beginsel allemaal onder de Wet Bibob (de branche-indeling is losgelaten). Ook het gebruiksgemak is verbeterd want er is een uniform Bibob-vragenformulier vastgesteld, en bestuursorganen krijgen meer mogelijkheden om zelf een gedegen onderzoek in te stellen naar degene met wie zij zaken willen doen. Met name wordt het makkelijker voor politie en justitie om informatie te delen met bestuursorganen die de Wet Bibob toepassen.  In complexe zaken, met name de zaken waar sprake is van een vermoeden van criminele activiteiten bij een zakelijke partner van degene die een verzoek bij het bestuursorgaan doet, zal de noodzaak van het aanvragen van een Bibob-advies bij het Landelijk Bureau Bibob blijven bestaan. Het Bureau kan meer gesloten bronnen ontsluiten dan het openbaar bestuur en zorgt ervoor dat de feiten en omstandigheden van de zaak op eenduidige manier worden gewogen en beoordeeld.        

Het Bibob-instrument is niet meer weg te denken als onderdeel van een integraal veiligheidsbeleid. De uitbreiding van de toepassingsgebieden en de verbeteringen in het gebruiksgemak zullen er daarnaast toe kunnen leiden dat ook op de nieuwe terreinen de facilitering van criminele activiteiten kan worden voorkomen.

Meer weten

Op de opleiding bibob coördinator leert u van o.a. Marie-Claire Breet wat de consequenties van de uitbreiding van de wet bibob zijn voor u en uw gemeente.