SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Een wetswijziging heeft de mogelijkheden voor informatiedeling omtrent Bibob-onderzoek verruimd. De bevoegdheden van bestuursorganen zijn sinds 1 oktober 2022 versterkt, om zo het faciliteren van criminaliteit door de overheid beter tegen te gaan. Jaap van Leeuwen, Bibob-coördinator bij de gemeente Den Haag, noemt de wetswijziging een welkome aanvulling. De informatievoorziening wordt namelijk een stuk beter. Wat verandert er precies door de wetswijziging omtrent Bibob-onderzoek?
Wat is Bibob-onderzoek?
Criminele activiteiten worden soms onbedoeld (financieel) gefaciliteerd door de overheid, bijvoorbeeld met vergunningen, subsidies of aanbestedingen. De Wet Bibob helpt dit te voorkomen, door het uitvoeren van een Bibob-onderzoek. Hierbij worden de achtergrond en zakelijke relaties van de aanvrager onderzocht, alsmede de financiering van het project. Bestuursorganen hebben hierdoor alle informatie om een beslissing te nemen over toekenning van de gevraagde overheidsbeslissing. Zij werken voor dit onderzoek samen met verschillende instanties, waaronder de politie, de Justitiële Informatiedienst en de Belastingdienst.
Wijziging van de Wet Bibob
Goede informatie-uitwisseling tussen de verschillende partijen is erg belangrijk voor het succes van de Wet Bibob. Deze mogelijkheden waren tot de wetswijziging beperkt, waardoor bestuursorganen vaak toch niet in staat waren om een goed onderbouwd besluit te formuleren. De mogelijkheden tot informatie-uitwisseling zijn daarom verruimd, onder andere door:
- Een toename van mogelijkheden om informatie te delen tijdens een Bibob-onderzoek.
- De mogelijkheid om meer fiscale gegevens te verkrijgen tijdens een Bibob-onderzoek.
- Een verruiming van de reikwijdte van de Wet Bibob.
Bestuursorganen beschikken hierdoor over meer relevante informatie, waardoor zij een betere afweging kunnen maken over de toekenning van een aanvraag.
Vier manieren van informatiedeling verruimd
De mogelijkheden tot informatie-uitwisseling binnen een Bibob-onderzoek worden op vier manieren verruimd:
- Een toename van waardevolle informatie in het register van het Landelijk Bureau Bibob (LBB). Je kon bij een Bibob-onderzoek eerst alleen informatie aanvragen over de betrokkene. Sinds de wetswijziging is het ook mogelijk om informatie van (zakelijke) relaties, zoals aandeelhouders, bestuurders of financiers, aan te vragen. Het register bevat daarnaast informatie over eerder Bibob-onderzoek. Als een (rechts)persoon eerder is onderzocht en afgewezen, ziet een ander bestuursorgaan dit direct.
- Bestuursorganen mogen ook onderzoek aanraden. Sinds de inwerkingtreding van de Wet Bibob mag de officier van justitie aanraden om een Bibob-onderzoek te verrichten. Het LBB mag dit ook sinds de eerste wetswijziging, maar sinds de meest recente wijziging mogen andere bestuursorganen dit ook.
- Informatie-uitwisseling tussen bestuursorganen. De wetswijziging stelt bestuursorganen in staat om onderling Bibob-informatie uit te wisselen. Hierdoor gaat er geen waardevolle informatie verloren.
- Informatie-uitwisseling met omgevingsdiensten. Bestuursorganen mogen Bibob-informatie delen met omgevingsdiensten. Zij kunnen hierdoor makkelijker een evenredigheidstoets uitvoeren en goede voorschriften opstellen.
Makkelijker Bibob-onderzoek
De wetswijziging is een positieve ontwikkeling voor zowel de overheid als de aanvragers, omdat het Bibob-onderzoek vergemakkelijkt. De beschikbare informatie wordt beter gebruikt, waardoor er een betere afweging wordt gemaakt over eventuele risico’s. De inzet van overheidsmiddelen voor criminele activiteiten wordt hierdoor voorkomen. Tegelijkertijd is maatwerk mogelijk bij het onderzoek, waardoor het sneller en flexibeler afgehandeld wordt.
Verrijk jouw kennis over de Wet Bibob
Wil jij meer weten over de Wet Bibob, bijvoorbeeld hoe je Bibob-beleid opstelt voor jouw gemeente of hoe je advies inwint bij het LBB? Meld je dan aan voor de opleiding Bibob-coördinator van SBO! Jaap van Leeuwen geeft jou tijdens deze vijfdaagse opleiding actuele kennis over de Wet Bibob, zodat jij kan voorkomen dat jouw gemeente criminele activiteiten faciliteert. Deze opleiding is ook als Incompany-traject mogelijk, zodat deze volledig aansluit op jullie leerdoel.
