Waarom dalen de misdaadcijfers?

Door Edward Kleemans, hoogleraar zware criminaliteit en rechtshandhaving aan de Vrije Universiteit van Amsterdam , docent op de cursus Bestuurlijke aanpak van georganiseerde misdaad en de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen.

Recent bracht het CBS de criminaliteitscijfers van 2014 naar buiten. Net als de afgelopen jaren is de criminaliteit gedaald. De politie nam zeven procent minder aangiftes op dan in 2013, terwijl de aangiftebereidheid gelijk bleef. Bij woninginbraak, straatroof, overval en geweldsdelicten, de zogeheten high impact crimes, was zelfs een afname van twaalf procent te zien. Wat kan de daling in geregistreerde criminaliteit verklaren?

Niet geregistreerde criminaliteit

Het antwoord op bovengestelde vraag is niet eenvoudig. Wim Huisman, hoogleraar Criminologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft deze kwestie eens onderzocht voor het tijdschrift Delikt en Delinkwent. Door de geregistreerde criminaliteitscijfers te vergelijken met slachtofferenquêtes kwamen hij en zijn collega’s Jan de Keijser en Frank Weerman tot de conclusie dat schommelingen in de cijfers toegewezen konden worden aan registratie-effecten. Criminaliteitscijfers hebben volgens Wim Huisman niet de kracht om het daadwerkelijke aantal misdrijven te laten zien, omdat er altijd een heleboel misdrijven overblijven die niet worden meegeteld.

Daling van criminaliteit en veranderingen in het veiligheidsbeleid

Betekent dit dat we eigenlijk helemaal niet weten of er een stijging of een daling is? Edward Kleemans, hoogleraar Zware Criminaliteit en Rechtshandhaving aan de Vrije Universiteit Amsterdam, wijst op het boek Why crime rates fall en why they don’t van Michael Tonry dat is uitgekomen in 2014. In dit boek maakt Michael Tonry een internationale vergelijking tussen criminaliteitscijfers en laat zien dat de daling van de afgelopen jaren overal in de westerse wereld waarneembaar is. Dit lijkt volgens hem niet het gevolg te zijn van veranderingen in het beleid van politie en justitie.

Criminaliteitspreventie

Waarschijnlijk is een deel van de daling wel te verklaren doordat er minder misdrijven worden gepleegd, maar er kunnen ook andere zaken van invloed zijn. Het aantal diefstallen van autoradio’s is op een gegeven moment bijvoorbeeld fors gedaald. Dat kon verklaard worden doordat autofabrikanten maatregelen namen waardoor de radio’s niet meer gestolen kònden worden. Ook het aantal woninginbraken is gedaald doordat er tegenwoordig steeds meer technische preventiemaatregelen worden genomen.

Ander soort misdrijven

Een mogelijke verklaring voor het feit dat er minder misdaden geregistreerd staan zou kunnen zijn dat er ander soort misdrijven worden gepleegd. Het stelen van een mobiele telefoon is tegenwoordig een veelvoorkomend fenomeen, maar wordt wellicht minder snel aangegeven dan een woninginbraak. Op die manier krijgt de politie minder aangiftes binnen, terwijl er nog steeds evenveel misdrijven gepleegd worden. Feit blijft wel dat onze gevangenissen steeds leger raken, waardoor we er zelfs één aan België kunnen uithuren. Er is dus duidelijk wel iets aan de hand.

Meer weten?
Op de cursus Bestuurlijke aanpak van georganiseerde misdaad leert u hoe u voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in uw gemeente.

Op de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen leert u hoe u informatie verzamelt, analyseert en uitwisselt in samenwerking met uw veiligheidspartners.

 

Bron: Crimelink