Is AERIUS nog geschikt voor het berekenen van stikstofdepositie?

Het berekenen van stikstofdepositie doe je met het rekenmodel AERIUS. Het is verplicht om dit model te gebruiken bij vergunningaanvragen in en rondom Natura 2000-gebieden. Recent zijn er echter twee rechtszaken aangespannen over de betrouwbaarheid van het model. Als het model niet betrouwbaar genoeg blijkt te zijn, heeft dit grote gevolgen voor vergunningverlening. Hoe zeker is de toekomst van AERIUS als model om stikstofdepositie te berekenen?

Waarom berekenen we stikstofdepositie?

De biodiversiteit loopt terug, mede door stikstofdepositie. De Europese Commissie wijst in heel Europa Natura 2000-gebieden aan die extra bescherming nodig hebben om het voortbestaan van habitattypen en diersoorten te garanderen. De stikstofdepositie in deze gebieden moet teruggebracht worden. Het rekenmodel AERIUS staat hierbij centraal. Het stelt vergunningverleners in staat om stikstofdepositie te berekenen bij de aanvraag van natuurvergunningen. Je krijgt de vergunning niet als de stikstofdepositie in een Natura 2000-gebied toeneemt door hetgeen waarvoor jij een vergunning aanvraagt.

Twijfels over het AERIUS-rekenmodel

AERIUS is een complex rekenmodel. Het heeft informatie tot op de hectare nauwkeurig nodig voor een berekening. Deze informatie is niet altijd beschikbaar, waardoor het model inschattingen maakt. Het is voor vergunningverlening nodig om op gedetailleerde schaal te rekenen, maar de nodige informatie is hiervoor niet altijd beschikbaar. Critici stellen dan ook dat de informatie waar AERIUS om vraagt, té gedetailleerd is om een betrouwbare en accurate berekening te maken. Deze kritiek komt met name vanuit de grootste bronnen van stikstof: veehouderij, verkeer en industrie.

Rechtszaken over de betrouwbaarheid van het model

Eén van de rechtszaken tegen AERIUS komt van een varkenshouderij uit Haaksbergen. Zij bleken te veel dieren te hebben en daardoor te veel stikstof uit te stoten, aldus een AERIUS-berekening. Het gevolg is een dwangsom van € 30.000 voor elk kwartaal dat de uitstoot voortduurt. Stichting Stikstofclaim stelt dat dit niet besloten mag worden op basis van een AERIUS-berekening. De uitkomsten zijn simpelweg te onbetrouwbaar. Hoe gedetailleerder je rekent, hoe groter de kans op fouten.

Potentiele gevolgen van de rechtszaak

Als de rechters Stichting Stikstofclaim gelijk geven, heeft dat grote gevolgen voor vergunningverlening in Nederland. AERIUS is op dit moment het beste rekenmodel, en dat kan dan niet meer gebruikt worden. Alle lopende vergunningaanvragen moeten opnieuw berekend worden en er moet een nieuw model komen. Dit model is er nog niet, dus komt er opnieuw flinke vertraging omtrent vergunningverlening. Het stopzetten van AERIUS betekent dus ook het grotendeels stopzetten van woningbouw en de aanleg van infrastructuur.

Het besluit van de rechter

De rechter heeft besloten dat AERIUS van kracht blijft om stikstofdepositie te berekenen. Sterker nog, AERIUS hoeft niet aangepast te worden. Het is voor vergunningverlening dus nog steeds nodig om de stikstofdepositie te berekenen met AERIUS.

Leer rekenen met AERIUS

Het blijft dus erg belangrijk om stikstofdepositie te berekenen met AERIUS. Wil jij weten hoe je dit complexe rekenmodel invult om nauwkeurige resultaten te krijgen over de gevolgen van jouw plannen op Natura 2000-gebieden? Meld je dan aan voor de cursus AERIUS berekeningen. Wil jij meer inzichten verwerven over regelgeving, procedures en beleid omtrent stikstof? Meld je dan aan voor de opleiding Vergunningverlening Wet Natuurbescherming en Stikstofdepositie. Je bent daarnaast van harte welkom op de Nationale Stikstof Bijeenkomst op 5 juni 2023. Hier krijg je antwoord op al jouw vragen over stikstofrechten. SBO biedt de opleidingen ook Incompany aan, om iedereen in jouw organisatie op hetzelfde kennisniveau te krijgen.