De dynamische rol van de zorgcoördinator in het onderwijs
De rol van de zorgcoördinator is erg belangrijk sinds de wet Passend Onderwijs is ingevoerd. Door continue wijzigingen op het gebied van Passend Onderwijs blijft de rol van zorgcoördinator aan verandering onderhevig. Veel gestelde vragen van zorgcoördinatoren:
- Hoe positioneer ik mezelf binnen en buiten de school?
- Wat zijn de verschillende rollen en verantwoordelijkheden van de zorgcoördinator?
- Welke veranderingen op het gebied van Passend Onderwijs zijn belangrijk voor mij?
In gesprek met Maarten Jiskoot, Innovatie en organisatie adviseur bij CED-groep, wordt er antwoord gegeven op de bovenstaande vragen.
De veranderende rol van de zorgcoördinator
- De functie zorgcoördinator bestaat officieel pas 10 jaar en het takenpakket is per school erg verschillend. Dit vraagt een mondige houding en een duidelijke visie op de leerling ondersteuning voor afstemming met de schoolvisie. Daarnaast is het belangrijk om duidelijk richting de schoolleiding te communiceren of de doelstellingen in de huidige facilitering haalbaar zijn.
- De laatste jaren is de verantwoordelijkheid voor de directe leerling ondersteuning doorgaans lager in de organisatie komen te liggen. De zorgcoördinator zorgt ervoor dat de overstijgende verantwoordelijkheden goed neergezet worden binnen de organisatie en dat processen op de juiste manier doorlopen worden. De zorgcoördinator krijgt daarmee steeds meer een managende en coachende rol waarbij het belangrijk is het overzicht van verantwoordelijkheden binnen de school te bewaken.
- Van zorgplicht naar oplossingsgerichte aanpak: niet indiceren (wat heeft deze leerling?) maar arrangeren (welke behoefte heeft de leerling?). De nadruk is verlegd van het geven van een stempel aan de leerling naar de vraag wat deze leerling nodig heeft. Hoe kunnen wij de leerling voorzien in de ondersteuningsbehoefte? Dit vraagt goede communicatieve vaardigheden van de zorgcoördinator richting ouders en leerlingen over de mogelijkheden binnen de school of doorverwijzing binnen het samenwerkingsverband.
4 verschillende rollen van de zorgcoördinator
Zorgcoördinatoren hebben in de praktijk een verschillende taakinvulling. We kijken naar het profiel van de zorgcoördinator om aan de hand daarvan te onderzoeken wat de eigen positie is binnen de school. Wat moet de zorgcoördinator weten, wat moet de zorgcoördinator kunnen en waar liggen de uitvoerende taken? Om deze vragen te beantwoorden is het belangrijk om de verschillende rollen van de zorgcoördinator in kaart te brengen:
- Managen > Het schakelen, doorverwijzen, informeren en communiceren met alle betrokken partijen (o.a. leerling, ouders leerling, schoolleiding, docenten en externe partners)
- Coachen > Activeren, ondersteunen, informeren en samenwerken met onderwijsprofessionals
- Innoveren > Trends en ontwikkelingen signaleren, voldoen aan wettelijke richtlijnen en voer beleidsmatige aanpassingen door
- Beheren > Stroomlijn en bewaak onderwijsdata, zorg voor een ordelijk en overzichtelijke weergave voor optimaal gebruik
Welke uitdagingen houdt de zorgcoördinator dagelijks bezig?
Jiskoot ziet dat veel zorg coördinatoren met dezelfde uitdagingen worstelen. Uitdagingen die gebonden zijn aan persoonlijk-, maar ook op organisatorisch vlak.
- Doorverwijzen, terugkaatsen en delegeren van verantwoordelijkheden in plaats van mensen ontzorgen
- Draagvlak creëren binnen de school om gezamenlijk ontwikkelstappen te zetten: verandermanagement
- Omgaan met verantwoordelijkheden die de zorgplicht met zich mee brengt richting ouders en/of leerling
- Helderheid en doortastendheid richting schoolleiding met betrekking tot mogelijkheden en onmogelijkheden binnen de huidige facilitering
Tot slot: 3 tips!
- Bedenk en beschrijf jouw visie en ambities binnen de functie als zorgcoördinator en stem deze af met de mogelijkheden binnen de school
- Zorg voor duidelijkheid en transparantie in de ondersteuningsmogelijkheden binnen de school en communiceer dit intern en extern goed
- Werk cyclisch met een jaarkalender voor de leerling ondersteuning, neem jezelf daarbij voor om niet meer dan een ontwikkelpunt voor de hele organisatie vast te stellen en evalueer gezamenlijk op de voorgang hiervan.
De zorg coördinator is een dynamische, leuke en uitdagende rol binnen de schoolorganisatie. Door continue wijzigingen op het gebied van Passend Onderwijs blijft de rol van zorgcoördinator aan verandering onderhevig. In de praktijk gerichte opleiding voor de Zorgcoördinator krijg je handvatten om vaardigheden als coachen, managen, innoveren en leiding geven verder te ontwikkelen.
Download het programma (PDF)