Veiligheidscultuur nieuwe stijl

 

Gerd-Jan Frijters, oprichter en eigenaar van D&F Group BV en docent op de opleiding Safety Manager.

 

Veiligheidscultuur oude stijl

Veiligheidscultuur oude stijl is gebaseerd op drie pijlers, namelijk: procedures, het hameren op het belang van veiligheid en het lopen van gedragsobservatie rondjes als doel op zich. Kenmerkend in een veiligheidscultuur oude stijl is de lage frequentie van contactmomenten met de medewerkers. De veiligheidscommunicatie in de oude stijl loopt met name top-down. Alle verantwoordelijkheden en taken rondom veiligheid zijn in de oude stijl gecentreerd bij de veiligheidscoördinator.

 

Veiligheidscultuur nieuwe stijl

Veiligheidscultuur nieuwe stijl is gebaseerd op concepten die motivatieverhogend zijn voor de medewerkers. Medewerkers worden actief betrokken bij veiligheidsactiviteiten waardoor het veiligheidsbewustzijn en motivatie verhoogd wordt. Veiligheidscultuur nieuwe stijl wordt bereikt met instrumenten die de medewerkers anders leren denken.

 

Contactmomenten

Kenmerkend voor een veiligheidscultuur nieuwe stijl is de frequentie van contactmomenten met de medewerkers. Daar waar voorheen een contactmoment bestond in een VCA cursus of tijdens een observatieronde is in nieuwe stijl een continu stroom van contactmomenten. De rol van de eerstelijns leidinggevende (supervisor) is hierin cruciaal. Hij of zij is zich bewust van het effect van zijn of haar communicatie op de medewerkers. De medewerkers worden dagelijks betrokken bij activiteiten rondom veiligheid. Gewenst gedrag wordt dagelijks bekrachtigd (beloond).

 

Samenwerken aan veiligheid op de werkvloer

Uitvoerende taken rondom veiligheid zijn in de nieuwe stijl verdeeld over de medewerkers. In alle functieomschrijvingen, van directeur tot medewerker, zijn verantwoordelijkheden en taken rondom veiligheid gedefinieerd. De veiligheidscoördinator heeft hierbij slechts een adviserende taak. Aansturing en bijsturing gebeurt door de managers en eerstelijns leidinggevenden. Onderdeel hiervan is het delegeren van taken naar het juiste niveau. De medewerkers op de werkvloer worden optimaal betrokken bij het uitvoeren van risico-analyses, incidentenanalyses, meldingen, inspecties lopen etc. Delegeren begint met het communiceren (communiceren is meer dan opdragen) van de juiste verwachtingen. Vervolgens is de leidinggevende regelmatig aanwezig daar waar het werk plaatsvindt, de leidinggevende ziet toe, coacht, helpt, bekrachtigd gewenst gedrag en corrigeert ongewenst gedrag.

 

Veiligheidscultuur als een tompouce

Een veiligheidscultuur wordt wel vergeleken met een tompouce. De veiligheidscultuur en alle activiteiten die hiermee verbonden zijn vormen de gele vulling van de tompouce. De cultuur wordt ingeklemd door aan de ene kant leiderschap (top down) en aan de andere kant door betrokkenheid van de werkvloer (bottom up). Om de cultuur te kunnen veranderen moeten zowel de boven- als de onderkant van de tompouce werken en communiceren in de richting van elkaar.

 

Meer weten?

Op de opleiding Safety Manager leert u hoe u de veiligheid op de werkvloer verbetert in uw organisatie.