Het is de meest gestelde vraag van startende zorg- en ondersteuningscoördinatoren in het VO en MBO: hoe heet mijn taak/functie eigenlijk? Is het zorgcoördinator of ondersteuningscoördinator? Is het ene een taak en het ander een functie? En maakt het verschil hoe ik mezelf noem? Cherifa Hendriks, zorgcoördinator & trainer zal het alvast verklappen: semantics, semantics!
Zorgcoördinator
Voordat in 2014 de wet passend onderwijs ingevoerd werd, kenden we al de rol zorgcoördinator binnen het onderwijs. De naam van dat beestje was afgeleid van de term “zorg”, waarmee alle extra hulp en begeleiding aan leerlingen en studenten binnen het onderwijs werd bedoeld. Degene die dit regelde noemden we dus zorgcoördinator. Dat deed de zorgcoördinator vaak niet alleen, maar met een team van begeleiders die de begeleiding bood aan de leerlingen en studenten, waar de zorgcoördinator dan weer de coördinator van was.
Ondersteuningscoördinator
Met de komst van passend onderwijs werd het woord “zorg” overal (behalve bij de term “zorgplicht”) vervangen door “ondersteuning”. Het idee hierachter was dat het woord “zorg” snel associaties oproept met pleisters plakken en het verzorgen van mensen. De primaire taak van het onderwijs is en blijft echter lesgeven. Een terechte aanpassing dus. Of misschien toch niet?
Wat is de rol van de onderwijsondersteuner?
Binnen het onderwijs kennen we ook de “onderwijsondersteuner”. De naam suggereert dat onderwijsondersteuners deel uitmaken van het ondersteuningsteam. Maar dat is niet zo. Onderwijsondersteuners ondersteunen docenten op onderwijskundig gebied, bijvoorbeeld in de klas tijdens lessen. Hun ondersteuning heeft dus niks te maken met de ondersteuning die geboden wordt vanuit het ondersteuningsteam.
Ondersteunt de ondersteuningscoördinator docenten bij het bieden van begeleiding?
Niet helemaal. De ondersteuningscoördinator heeft een coachende rol richting docenten met betrekking tot de ondersteuning die zij bieden aan leerlingen en studenten. Is er echter meer inhoudelijke coaching wenselijk, dan zal dit veelal worden overgenomen door de teamleider of leidinggevende van de docent.
Ondersteunt de ondersteuningscoördinator dan de afdelingsleider of teamleider?
Ook dat behoort niet tot het takenpakket van de ondersteuningscoördinator. De ondersteuningscoördinator is eerder een sparringpartner voor de teamleider. Iemand met vergelijkbare kwaliteiten, maar met een andere focus, een andere portefeuille.
Wat doet de ondersteuningscoördinator dan wel?
De ondersteuningscoördinator gaat over de ondersteuning binnen de school, maar niet over alle ondersteuning. De ondersteuningscoördinator ondersteunt niet zelf, maar is wel betrokken. De ondersteuningscoördinator richt zich binnen het onderwijs op andere zaken dan het onderwijs. Wat vind jij? Roept het woord “ondersteuning” wel de juiste associatie op?
De taak van een school
Onderwijs is en blijft de primaire taak van een school. Ook al komen er langzaamaan steeds meer opvoedkundige taken op het bord van het onderwijs terecht: school blijft school. Het managen van het primaire proces ligt op het bord van de teamleider of afdelingsleider.
De taak van de zorgcoördinator/ondersteuningscoördinator
We weten: om überhaupt tot leren te komen hebben sommige leerlingen / studenten extra begeleiding nodig. Het ondersteuningsteam binnen de school zorgt voor het bieden van deze ondersteuning. Het managen van dit secundaire proces ligt op het bord van de zorgcoördinator. Tevens ligt er focus op de inzet van preventie, zodat minder leerlingen / studenten terug hoeven te vallen op extra ondersteuning. Daarnaast speelt de ondersteuningscoördinator een belangrijke rol in het bewaken van de grenzen. School blijft school, geen zorginstelling. Binnen school wordt er dus geen hulpverlening geboden.
Cherifa Hendriks is zelf ook zorgcoördinator. Ze kiest vooralsnog voor herkenbaarheid en noemt zichzelf nog steeds zorgcoördinator. Mocht dat ooit veranderen in ondersteuningscoördinator, so be it. Landelijk zien we dat de naam ondersteuningscoördinator langzaamaan terrein wint, maar ook de zorgcoördinator is nog ruim vertegenwoordigd. Daarnaast zien we namen als coördinator passend onderwijs, manager onderwijsondersteuning of teamleider zorg. We bedoelen allemaal hetzelfde en we herkennen ons allemaal in hetzelfde beroepskader, namelijk dat voor de zorgcoördinator in het VO en MBO (NVS-NVL).
Laten we duidelijk zijn: er is hier vooral sprake van een semantische discussie. Het maakt niet uit hoe het beestje heet. Als de aard van het beestje maar klopt.
Wil jij jezelf als zorgcoördinator/ondersteuningscoördinator ontwikkelen?
Wil jij jezelf verder ontwikkelen als zorgcoördinator/ondersteuningscoördinator? Volg dan de Opleiding voor de Zorgcoördinator in het VO & MBO van SBO! Deze opleiding heeft een praktische insteek en geeft handvatten en technieken die je direct inzet. Jij ontwikkelt tijdens deze 6-daagse opleiding een visie op passend en inclusief onderwijs en leert dit implementeren op jouw school. Je doet dit vanuit de wettelijke kaders waarbinnen de zorgcoördinator/ ondersteuningscoördinator opereert. Deze kaders leer je omzetten naar praktische instrumenten die cyclisch en handelingsgericht werken ondersteunen. Tijdens deze opleiding staat interactie en uitwisseling met elkaar centraal. De docenten bieden de theoretische kaders, maar stimuleren je ook om aan de slag te gaan met wat je geleerd hebt. Zij verliezen realiteit en haalbaarheid hierbij nooit uit het oog.
Ontdek het volledige lesprogramma
Wil jij meer weten over de Opleiding voor de Zorgcoördinator in het VO & MBO? Download dan de brochure! Je vindt hierin meer informatie over het programma en de leerdoelen waar jullie samen aan gaan werken. Wil je meerdere zorgcoördinatoren/ondersteuningscoördinator opleiden binnen jouw school of scholengroep? Kies dan voor een Incompany-traject op maat!